رهیافتی پدیدارشناسانه بر دیدگاه مشاورین نسبت به مراکز مشاوره اسلامی

هدف: مشاوره از مسائل مهم فرهنگ دینی ما است که از صدر اسلام موردتوجه بوده و در قرآن کریم و سخنان معصومین نیز بدان اشاره شده است. هدف اصلی انجام پژوهش حاضر، تبیین پدیدارشناسانه بر دیدگاه مشاورین نسبت به مراکز مشاوره اسلامی است. روش: به منظور درک تجارب زیسته ی مشاورین، روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی اتخاذ گردید. جامعه ی مطالعه ی حاضر را کلیه مشاورین مراکز مشاوره اسلامی شهر قم، تشکیل دادند. به منظور نمونه گیری از مشاورین، چند مرکز مشاوره اسلامی به صورت هدفمند انتخاب شدند. نمونه گیری تا رسیدن به اشباع نظری داده ها ادامه یافت. درنهایت تعداد ۱۱ نفر از مشاورین انتخاب و از آنان مصاحبه نیمه ساختاریافته جهت جمع آوری اطلاعات انجام شد. یافته ها: تحلیل داده ها از طریق روش کدگذاری باز و کدگذاری محوری انجام شد و منجر به تولید ۱۰ کد محوری و ۸۹ کدگذاری باز گردید. مضمون های اصلی شامل ۱) منابع رویکرد اسلامی، ۲) نگاه متفاوت به مبانی انسانی در روان شناسی اسلامی، ۳) داشتن پارادایم یا جهان بینی، ۴) تطبیق رویکرد درمانی با فرهنگ مراجع، ۵) راهکارهای ارتقاء روان شناسی اسلامی، ۶) محدودیت های پیش رو در رویکرد روان شناسی اسلامی، ۷) فنون برجسته مورد توجه در کاربست رویکرد اسلامی، ۸) تفاوت های رویکرد روان شناسی اسلامی با رویکردهای غربی، ۹) حوزه های اثربخشی روان شناسی اسلامی، ۱۰) جایگاه کنونی مراکز مشاوره اسلامی. نتایج: درمجموع با توجه به تحلیل بازخوردهای به دست آمده، علیرغم نظرات گوناگون مطرح شده در این پژوهش، می توان گفت ازنظر اکثر مشاورین، رویکرد مشاوره اسلامی نقش مثبت و بسزایی در فرایند مشاوره برای مراجعان دارد.

Keywords:

Viewpoint of counselors , Islamic counseling centers , qualitative study , دیدگاه مشاوران , مراکز مشاوره اسلامی , مطالعه کیفی