حسین کچویان - دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تهران
محمدسجاد صفار هرندی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه تهران

تاریخ اندیشه طی سده اخیر موقعیت خود را به­مثابه یک دیسیپلین یا حوزه مطالعاتی متمایز تثبیت کرده است. به تبع این امر، توجه به مباحث روش­شناختی این حوزه مطالعاتی نیز گسترش یافته و مجموعه­ای از منازعات روشی را برانگیخته است. عمده­­ترین منازعات روش­شناسی حول مباحثی چون متن و زمینه، مطالعه طولی و عرضی و نیز مسئله عینیت در جریان است. ­ در این مقاله، کار تاریخ­نگار آلمانی­تبار آمریکایی، آرتور لاوجوی، در بستر این مباحث روش­شناسی تاریخ اندیشه مورد توجه قرار می­گیرد. او که به واسطه طرح روش «تاریخ ایده­ها» در محافل علمی و دانشگاهی شناخته می­شود، به رویکرد متن­گرا و علاقه­مند به مطالعات طولی در تاریخ اندیشه تعلق دارد. بنای رویکرد روشی او بر دو ستون اصلی بنا شده است: نخست، مفهوم «واحد-ایده» که عبارت از ایده­های بنیادینی است که دکترین­ها و نظریه­ها از ترکیب آنها ساخته می­شوند و دیگر تاکید بر مطالعه تحول ایده­ها در بستر میدان­ها و حوزه­های مختلف فکری بدون توجه به مرزها و دیوارهای تخصصی و رشته­ای

تاریخ اندیشه, روش شناسی, آرتور لاوجوی, تاریخ ایده ها, واحد-ایده, زمینه گرایی, متن گرایی