فاطمه رسولی - دانشجو
سرالله گالشی - استاد راهنما
همت الله پیردشتی - مشاور
ابراهیم زینلی - مشاور

این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش غرقابی بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک کلزا (L. (Brassica napus در مراحل مختلف نموی، رقم هایولا ۴۰۱، به صورت گلدانی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل، در سه تکرار در سال ۱۳۹۰-۱۳۸۹ انجام شد. فاکتور های آزمایش شامل مراحل نموی (گیاهچه ای، ساقه رفتن، گلدهی و پر شدن دانه) و مدت اعمال تنش غرقابی (۰، ۳، ۶ و ۹ روز) بود. در این آزمایش، صفات سطح برگ، وزن خشک برگ، ارتفاع و وزن خشک ساقه، حجم ریشه، وزن خشک ریشه، فلورسانس کلروفیل، غلظت کلروفیل و عملکرد دانه اندازه گیری شد. برای کمی سازی اثر تنش غرقابی بر صفات مورفولوژیک و عملکرد از مدل زوال کاهشی و خطی استفاده گردید. شرایط غرقابی سبب کاهش سطح و وزن خشک برگ، کاهش FV/FM و کاهش میزان کلروفیل، افزایش زردی، پیری زودرس و ریزش برگ ها گردید. در نتیجه این تغییرات گیاه بیوماس کمتری به ساقه و ریشه صادر کرده و ارتفاع، وزن خشک ساقه، حجم و وزن خشک ریشه و در نهایت نیز عملکرد دانه کاهش یافت. بیشترین شیب کاهش عملکرد دانه در شرایط غرقابی مرحله ی گلدهی (۷۳/۱- در روز) و کمترین آن در شرایط غرقابی مرحله ی ساقه رفتن (۶/۰- در روز) به دست آمد. بیشترین میزان عملکرد دانه در تیمار شاهد (۳/۱۵ گرم در بوته) و کمترین آن در تیمار ۹ روز غرقاب مرحله ی گلدهی و پر شدن دانه (به ترتیب ۱۸/۰ و ۴/۱ گرم در بوته) به دست آمد.

تنش غرقابی, عملکرد, کلزا, کلروفیل