فرخ اسدزاده - استادیار دانشگاه ارومیه

توزیع اندازه ذرات رسوب از فاکتورهای کلیدی رسوب محسوب شده و بسیاری از ویژگی­های مربوط به رسوبات از جمله ویژگی­های هیدرولیکی و الکتریکی و ویژگی­های مرتبط با فرسایش و قابلیت انتقال آنها را تحت تاثیر قرار می­دهد. هدف از این مطالعه مقایسه­ی تحلیلی خطای برآورد در تعدادی از مدل­های ریاضی توزیع اندازه ذرات در توصیف رسوبات انباشته شده در پشت بندهای رسوبگیر متوالی بود. برای این منظور ۲۰ نمونه رسوب از چهار آبراهه­ی فصلی در مناطق نوشان و انبی ارومیه تهیه شده و توزیع اندازه ذرات آن­ها به روش هیدرومتری تعیین شد. به منظور بررسی کارایی مدل­ها از ضرایب کارایی با ماهیت متفاوت استفاده شد. خوشه­بندی سلسله مراتبی مدل­ها براساس منتخب نشان داد که ۶ مدل ویبول، فردلاند، ویبول اصلاح شده،ون­گنوختن، ONL و ORL نسبت به سایر مدل­ها کارایی بهتری داشتند. در بین این مدل­ها نیز مدل ویبول دارای برتری نسبی در مقایسه با سایرین بود. کارایی مدل­های برگزیده از نظر ضریب تبیین با افزایش درصد شن (ماسه) در نمونه­های رسوب افزایش یافت. خطای نسبی مدل­ها در دامنه­ی ذرات با قطر ۲-۰۰۵/۰ میلیمتر کم بوده و مدل­ها توانایی مطلوبی در پیش­بینی مقدار شن (ماسه) در نمونه­های رسوب داشتند.

بند رسوبگیر, مدل های ریاضی, کارایی مدل, مدل ویبول