عباس خاشعی سیوکی - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بیرجند
محسن پوررضا بیلندی - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بیرجند

تعیین و پیش­بینی میزان هدایت هیدرولیکی خاک در شرایط اشباع اهمیت ویژه­ای در مسایل و طراحی­های مرتبط با فیزیک خاک دارد. در این میان برآورد و تخمین آن با استفاده از داده­های موجود آسان توسعه زیادی پیدا کرده که از آن جمله استفاده از سیستم­های خبره پیش از پیش کاربرد داشته است. شاید مدل ROSETTA قدیمی­ترین مدل مذکور باشد در این میان سیستم استنتاج فازی نیز بدلیل پیچیدگی­ها و صرف هزینه و وقت کمتر کاربرد زیادی پیدا کرده است اما وضعیت قطعیت نتایج آن مسئله­ای چالشی می­باشد که تاکنون کمتر بدان پرداخته شده است. در این تحقیق تعداد ۱۵۱ نمونه از خاکهای زراعی شهرستان بجنورد در خراسان شمالی انتخاب و متغیرهای موثر جرم مخصوص ظاهری و واقعی خاک با کمک رگرسیون مرحله­ای جهت برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع به کار گرفته شد. نتایج تحلیل عدم قطعیت مونت کارلو بر مبنای ۱۰۰۰ نمونه­گیری بدون جایگذاری، بر اساس سه معیار ارزیابی نیز نشان داد که علیرغم محدودیت در تعداد داده­های موجود، مدل سیستم استنتاج فازی از پهنای باند اطمینان مطلوبی برخوردار است. در نتیجه الگو­های عمومی و کلی تغییرات هدایت هیدرولیکی به خوبی پیش­بینی شده و به طور خاص نیز تابع عضویت Gaussmf، دارای قطعیت بیشتری در برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع خاک می باشد.

ANFIS, تابع عضویت, قطعیت خروجی مدل