نسیم نکیسا - کارشناس ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاداسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان ایران
حسین بشارتی - دانشیار بیولوژی خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج ، ایران
حمید رضا دورودیان - استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی لاهیجان، لاهیجان، ایران

به منظور بررسی اثر باکتری­های حل کننده فسفات و کود شیمیایی فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم برنج (علی کاظمی و هاشمی) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در ۳ تکرار در سال زراعی ۱۳۹۰ در شهرستان سیاهکل اجراء شد. فاکتورهای آزمایشی شامل ارقام (علی کاظمی و هاشمی)، کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل در ۳ سطح (شاهد، ۲۵، ۵۰ کیلوگرم) و باکتری حل کننده فسفات در ۲ سطح (شاهد و باکتری Bacillus subtilis) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر سطوح مختلف باکتری و اثرات متقابل رقم وکود فسفره، رقم و باکتری، و کود شیمیایی فسفره و باکتری بر عملکرد شلتوک معنی دار شد. بیشترین عملکرد شلتوک در تیمار کاربرد باکتری Bacillus subtilis در رقم هاشمی بدست آمد. بالاترین شاخص برداشت در رقم هاشمی با مصرف ۲۵ کیلوگرم کود فسفر و با کاربرد باکتری مشاهده شد. بیشترین تعداد پنجه در بوته با کاربرد ۵۰ کیلوگرم کود شیمیایی فسفر در رقم هاشمی بدست آمد و شلتوک های رقم علی کاظمی که باکتری حل کننده فسفات دریافت کرده بودند بیشترین وزن هزار دانه را نشان داد.

باکتری های حل کننده فسفات, شلتوک, کود فسفر