حسین براتی - دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد
محمد حسن رستمی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

تفسیر مشکاه اثری از محمدعلی انصاری است که تاکنون هفده جلد از آن به چاپ رسیده است. رویکرد مولف، کشف معنای آیات در جهت تبیین هدف قرآن؛ یعنی «هدایتگری» است. مکتب تفسیری او را باید ادامه راه مفسرانی همچون سبزواری در مواهب الرحمن و بلاغی در آلاء الرحمن دانست که رنگ و بوی مباحث لغوی و واژگانی بر آنها غلبه دارد. سعی مولف بر آن است تا با توجه به تخصصش در واژه شناسی، ابتدا با پرداختن به معنای هر واژه به اوج بلاغت قرآن اشاره کند. وی در تفسیر آیه از تمام ظرفیت های ادبی، عقلی، علمی، تربیتی، عرفانی، اجتماعی و...کمک می گیرد تا مطالب را برای مخاطب به عینیت درآورد؛ از این رو باید این تفسیر را از جمله تفاسیر اجتهادی-جامع نامید. استفاده از اشعار عربی و فارسی نیز در این تفسیر، فراوان به چشم می­خورد. مولف مشکاه، روایات تفسیری و غیر تفسیری بسیاری را ذکر می کند و نگاهی گسترده به نهج البلاغه نیز دارد.

تفسیر مشکاه, انصاری, روش تفسیری, مکتب تفسیری, علوم قرآنی