شادان گل اندام - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، گروه علوم دامی، اهواز، ایران
صالح طباطبایی وکیلی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، گروه علوم دامی، اهواز، ایران
خلیل میرزاده - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، گروه علوم دامی، اهواز، ایران

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر افزودن سطوح مختلف عصاره سیر بهعنوان آنتی ­اکسیدانت به رقیقکننده بر خصوصیات منی قوچ عربی تحت شرایط مایع در ۵ درجه سانتیگراد بود. مواد و روشها: اسپرم­گیری از ۱۲ راس قوچ عربی بهطور هفتگی بهمدت ۸ هفته انجام و منی آنها بلافاصله با هم مخلوط و رقیق­سازی شده و به تعداد تیمارهای آزمایشی تقسیم و سطوح مختلف عصاره سیر را دریافت نمودند. تیمارها شامل سطوح عصاره سیر (صفر، ۵۰، ۱۰۰ ، ۱۵۰ و ۲۰۰ میکرولیتر در میلی­لیتر) بود. در زمان­های مختلف نگهداری منی رقیق شده حاوی تیمارها (صفر، ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت) بهصورت مایع، فراسنجه­های کیفی منی بررسی شدند. نتایج: در زمان صفر (بلافاصله پس از اسپرم­گیری و افزودن عصاره سیر)، فراسنجه­های کیفی اسپرم در تیمارهای آزمایشی نسبت به شاهد اختلاف آماری معنی­داری نداشتند. در زمان ۲۴ ساعت، سطح ۵۰ عصاره سیر باعث بهبود تحرک پیشرونده و جنبایی کل اسپرم شده، ولی سطح ۲۰۰ عصاره میزان جنبایی کل اسپرم­ها را کاهش داد (۰۵/۰p <). در زمان ۴۸ ساعت، بیشترین درصد زنده­مانی اسپرم­ها مربوط به سطح ۵۰ عصاره سیر بود (۰۵/۰p <). ۷۲ ساعت پس از اسپرم­گیری، بیشترین میزان تحرک پیشرونده اسپرم­ها در سطح ۵۰ عصاره سیر مشاهده شد (۰۵/۰p <). غلظت مالون­دی­آلدئید پلاسمای منی بهعنوان شاخص پراکسیداسیون تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. نتیجهگیری: بهطور­کلی، با افزودن ۵۰ میکروگرم در میلی­لیتر عصاره سیر به رقیقکننده منی قوچ عربی و سپری شدن مدت زمان نگهداری منی بهحالت مایع در ۵ درجه سلسیوس، فراسنجه­های کیفی اسپرم بهبود یافتند.  

آنتی اکسیدانت, عصاره سیر, قوچ, کیفیت منی