صدیقه اسمعیل زاده بهابادی - دانشگاه زابل، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، زابل، ایران
آیت اله رضایی نودهی - دانشگاه شاهد، دانشکده کشاورزی، گروه بیوتکنولوژی، تهران، ایران
شهلا نجفی - دانشگاه زابل، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، زابل، ایران

هدف: در این تحقیق، اثر سدیم نیتروپروساید بهعنوان عامل تولید کننده NO بر رشد، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و برخی شاخصهای فیزیولوژیک در کشت گیاهچههای بادرنجبویه مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: پس از راه اندازی کشت گیاهچههای بادرنجبویه، گیاهچهها با غلظتهای مختلف نیتروپروساید (۰، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میکرو مولار) تیمارشدند. آنها بعد از ۱۰ روز جهت بررسی رشد، میزان پروتئین، متابولیتهای ثانوی، میزان پراکسیداسیون لیپیدی و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت برداشت شدند. نتایج: نتایج نشان داد با افزایش غلظت سدیم نیترو پروساید رشد و میزان پروتئین کاهش یافت. میزان ترکیبات فنولی ، فلاونوئید کل و آنتوسیانین تحت تاثیر سدیم نیترو پروساید افزایش نشان داد. همچنین میزان مالون دی آلدئید بهعنوان محصول پراکسیداسیون لیپیدی نیز بهطور معنیدار افزایش یافت. فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز در پاسخ به تنش اکسیداتیو بهترتیب در غلظتهای ۵۰ و ۲۵ میکرو مولار سدیم نیترو پروساید افزایش یافت در حالیکه فعالیت آنزیمها در غلظت ۱۰۰ میکرو مولار کاهش نشان داد. نتیجه گیری: بهطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد سدیم نیترو پروساید بهعنوان مولد NO به آسیب غشا سلولی آسیب میرساند. بنابراین رشد را در گیاهچههای بادرنجبویه کاهش داده و سبب تنش اکسیداتیو در آنها میشود. برای مقابله با رادیکال آزاد تولید شده، میزان متابولیتهای ثانوی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی افزایش یافت.

آنزیم های آنتی اکسیدانت, بادرنجبویه, کشت درون شیشه ای, متابولیتهای ثانوی, نیتریک اکساید