امید اردلان - استادیار دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش ج.ا.ایران
سیدمهدی الوانی - استاد دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
محمداسماعیل شریفان - عضو هیئت علمی دافوس آجا

نوآوری دفاعی مجموعه­ ای از مفاهیم فناورانه، رهنامه­ ای و عملیاتی است که سعی در افزایش اثربخشی نظامی دارد و دربرگیرنده توانمندی­ ها و فعالیت­ های پایه­ ای یک سازمان است. ارتباط میان این توانمندی ها و برنامه­ های نظامی به­ منظور مقابله با چالش های جدید و تنظیم و تعدیل ماموریت های سازمان براساس توانمندی­ های جدید است. با توجه به این موضوع، هدف این تحقیق، شناسایی مهم­ ترین مولفه­ ها و شاخص های خلاقیت و نوآوری دفاعی در ارتش ج.ا.ایران با الهام از منابع دینی و رهنمودهای مقام معظم رهبری(مدظله­ العالی) می باشد. ماهیت تحﻘیق از نوع اکتشافی و بر مبنای دستاورد تحﻘیق، کاربردی است. جامعه آماری تحﻘیق، در گام نخست، استفاده از منابع دینی و اسناد و مدارک مرتبط با سخنرانیهای مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و در گام دوم، تعداد ۱۱۲ نفر از فرماندهان و خبرگان ارتش ج.ا.ایران می­ باشند. همچنین حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران ۸۶ نفر محاسبه گردید. در این تحﻘیق برای گردآوری اطلاعات از ابزارهای اسناد و مدارک و پرسشنامه­ استفاده گردیده و از روش­های کتابخانه­ای و میدانی، داده­های موردنیاز گردآوری شده­ اند. با بررسی منابع دینی و تعداد ۱۰۹ سخنرانی مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، از طریق روش تحلیل محتوا ۶۴ شاخص و ۱۰ مولفه استخراج شد. نتایج تحﻘیق نشان می­دهد که مهم­ ترین مولفه ­های خلاقیت و نوآوری دفاعی در ارتش دربرگیرنده جرئت علمی، روحیه نظامی گری و تفکر بسیجی، مدیریت دانش، مدیریت نوآوری، مدیریت نخبگان، سازمان یادگیرنده، تحقیق و توسعه، تولید علم، تعبد و دین­ باوری، توکل و اعتماد به خدا می­ باشد.

خلاقیت, نوآوری, نوآوری دفاعی, ارتش ج.ا.ایران, منابع دینی, مقام معظم رهبری(مدظله العالی)