محسن مرادیان - استادیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی و تحلیل گر مسائل راهبردی
فرهاد هادی نژاد - استادیار دانشگاه امام علی (ع)
ابوالفضل پورمنافی - دکترای امنیت ملی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

تحقیق­ های موجود در زمینه ارزیابی و رتبه بندی کشورها از نظر قدرت نظامی دارای اشکال­ ها و ضعف های فراوانی است که از آن جمله می توان به استفاده از شاخص ها و وزن­ های سفارشی و بهره گیری از الگوریتمی ساده برای رتبه بندی (مانند میانگین گیری) اشاره نمود که درنتیجه از اعتبار، مطلوب­ بودن و جامع­ بودن مناسبی برای کشور برخوردار نخواهد بود. علاوه براین، سنجش و ارزیابی قدرت نظامی کشورها نیازمند درنظرگرفتن معیارهای متعدد و متنوع کمی و کیفی است که در نتیجه بهره­ گیری از روش ­ها و الگو های نوین تصمیم گیری با رویکرد ترکیبی را انکارناپذیر جلوه می دهد. بنابراین، تحقیق حاضر با هدف ارائه الگو و چهارچوبی علمی برای سنجش و ارزیابی قدرت نظامی کشورها با کمک شاخص ها و وزن­ های بومی شده انجام پذیرفته تا ضمن شناخت جایگاه فعلی کشورهای مختلف، امکان مقایسه و تحلیل نقاط ضعف و قوت آن ها به­ منظور بهره گیری در تهدیدها و جنگ های احتمالی آینده فراهم شود. برای این منظور، در گام اول با بررسی پیشینه تحقیق، ۳۰ معیار موثر شناسایی و پس از انجام سه مرحله فرایند دلفی ۱۲ معیار اثرگذار انتخاب گردیدند. سپس با کمک روش نمونه گیری هدفمند و نظرسنجی از ۴۲ نفر از فرماندهان و مدیران ارشد سازمانی و بهره گیری از فن (تکنیک) تحلیل سلسله ­مراتبی، وزن های معیارها استخراج گردید. در ادامه و برای تشریح کامل الگوی پیشنهادی، ۱۸ کشور دارای مرز آبی و خاکی با ج.ا.ایران به همراه آمریکا و رژیم صهیونیستی به­ عنوان گزینه های تحقیق انتخاب و با کمک فن پرامیتی ارزیابی و رتبه بندی گردیدند. در انتها نیز با کمک قابلیت ها و ابزارهای تحلیلی و گرافیکی، وضعیت کشورها را در قیاس با سایر گزینه ها و به­ تفکیک معیارهای مختلف بررسی نموده و پیشنهادهای کاربردی برای افزایش قدرت تحلیل و بهبود توان نظامی ج.ا.ایران ارائه گردیده است.

ارزیابی قدرت نظامی, تصمیم گیری چندمعیاره, تحلیل سلسله مراتبی, روش پرامیتی