مژده امیرحسینی - مرکز تحقیقات پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، بیمارستان شهید باهنر
مه لقا دهقان - دانشگاه علوم پزشکی کرمان،دانشکده پرستاری و مامایی رازی، واحد پرستاری مراقبت های ویژه
پروین منگلیان - دانشگاه علوم پزشکی کرمان،دانشکده پرستاری و مامایی رازی، واحد پرستاری مراقبت های ویژه
حمید پاک منش - دانشگاه علوم پزشکی کرمان، بیمارستان شهید باهنر، بخش ارولوژی

مقدمه: خارج کردن سنگ کلیه از راه پوست (PCNL) امروزه به عنوان یک روش استاندارد کم تهاجمی مورد توجه قرار گرفته است. درد، تهوع و استفراغ بعد از عمل از عوارض شایع این جراحی است که برای بیماران آزار دهنده است. بنابراین مطالعه ای با هدف مقایسه تاثیر رایحه درمانی با اسطوخدوس و مریم گلی بر درد، تهوع و استراغ بعد از PCNL انجام شد.روش کار: این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده است که بر روی ۷۹ بیمار تحت عمل PCNL مراجعه کننده به بیمارستانی در جنوب شرق ایران انجام شد. بیماران به روش در دسترس و براساس معیارهای ورود انتخاب و به صورت تصادفی بلوکی به دو گروه مداخله با رایحه درمانی با اسطوخدوس ۲۷)نفر) و رایحه درمانی با مریم گلی ۲۶)نفر)و یک گروه کنترل ۲۶)نفر) تقسیم شدند. گروه کنترل مراقبت روتین دریافت کرد ولی هر کدام از گروه های مداخله علاوه بر مراقبت روتین، رایحه درمانی استنشاقی بلافاصله، ۳ و ۶ ساعت بعد از عمل دریافت کردند. شدت درد، تهوع و استفراغ در بیماران در هر ۳ گروه قبل از مداخله, و ۳۰ دقیقه بعد از هر بار مداخله از طریق مقیاس آنالوگ بصری (VAS) سنجیده شد..یافته ها: میانگین نمره درد در گروه مریم گلی در زمان های مختلف به طور معناداری روند نزولی داشت ولی بین سه گروه از نظر کاهش نمره درد اختلاف معناداری وجود نداشت. میانگین نمره تهوع در هر سه گروه سیر نزولی داشت و این میزان در هر گروه از نظر آماری معنادار نبود. همچنین برطبق آزمون کروسکال والیس مشخص شد، میانگین نمره تهوع در زمان های مختلف بین سه گروه اختلاف معناداری نداشت. از نظر فراوانی استفراغ به طور معناداری بین سه گروه اختلاف داشت و گروه اسطوخدوس کمترین میزان دفعات لستفراغ را داشت. نتیجه گیری: با توجه به آزار دهنده بودن درد، تهوع و استفراغ بعد از عمل برای بیماران و با در نظر گرفتن عوارضی که درمانهای دارویی دارند، بکارگیری روش های مکمل غیردارویی به منظور افزایش راحتی بیماران می تواند کمک کننده باشد.

رایحه درمانی، اسطوخدوس، مریم گلی، درد، تهوع و استفراغ، خارج کردن سنگ کلیه از راه پوست