بررسی مکانیسم اثر SARS-COV-۲ در ایجاد سردرد درمبتلایان به COVID-۱۹

مقدمه: ویروس کرونا می تواند در سیستم عصبی ظهور کند و منجر به علائمی مانند ازبین رفتن حس بویایی و چشایی،سرگیجه و سردرد شود. این علائم در تشخیص زودرس ، ایزولاسیون و درمان ، مهم است . هدف از این مطالعه ، بررسی سردرد و مکانیسم ایجاد آن در مبتلایان به COVID-۱۹ است .روش کار: این مطالعه در سال ۱۳۹۹ و با جست و جوی کلیدواژه هایی نظیر COVID-۱۹، Coronavirus، Headache و CNS در پایگاه های داده ای نظیر Google Scholar، PubMed و Medline انجام شده است .یافته ها: حمله ویروس کرونا به سیستم عصبی می تواند از طریق گیرنده های غشایی ACE۲ (Angiotensin Converting Enzyme ۲) در انتقال سیناپسی از سلول آلوده ، نفوذپذیری مغز از طریق شیار بویایی و نفوذ لنفوسیتی دور عروقی اتفاق بیافتد. سردرد در بیمارانی که علائم گوارشی دارند شیوع بیشتری دارد و در بعضی از بیماران سردرد به دنبال اسهال شروع شده و پس ۲۴ساعت با علائم دیگر جایگزین می شود . سردرد ناشی از COVID-۱۹ دارای شباهت هایی با میگرن، نظیر کیفیت ضربان، اختلالات حسی ، تهوع و تفاوت هایی با آن، مثل از دست دادن حس بویایی و چشایی، اسهال ، ازدست دادن اشتها و کاهش وزن می باشد. نتیجه گیری: سردرد به دلیل حمله مستقیم ویروس به پایانه عصب سه قلو در حفره نازوفارنکس منجر به فعال سازی سیستم عروقی سه قلو می شود. وجود همزمان CGRP(Calcitonin Gene-Related Peptide) با سیستم آنژیوتانسین در نورون های حسی کوچک و متوسط و گانگلیون سه قلو نشان می دهد که فعال سازی زودرس پایانه سه قلو توسط ویروس می تواند مکانیسمی را ایجاد کند که منجر به سردرد شبه میگرن شود. ارتباط و همبستگی گردش CGRP و سایتوکاین اینترلوکین۶ پیش التهابی را می توان مکانیسم احتمالی سردرد در طی مراحل بیماری COVID-۱۹ در نظر گرفت.

Keywords:

کروناویروس , سردرد , ACE۲ , CGRP , عصب سه قلو