عبدالرحمان سربوزی - دانشجوی کارشناسی ارشد، بخش علوم دامی، دانشگاه بیرجند:
همایون فرهنگ فر - استاد، بخش علوم دامی، دانشگاه بیرجند
محمدرضا منصوریان - کارشناس ارشد مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی، کرج

این تحقیق، با هدف بررسی اثر فصل زایمان بر تغییرات خصوصیات شیردهی گاوهای شیری ایران اجرا گردید. از تعداد ۳۹۴۹۶۶ رکورد شیر روز آزمون متعلق به ۴۶۵۹۳ راس گاو شیری شکم اول که در ۵۵۵ گله و در فاصله سالهای ۱۳۸۲ تا۱۳۹۲ زایش داشتند، استفاده شد. تابع گامای ناقص وود بر رکوردهای شیر هر یک از گاوها برازش و پارامترهای آن برآورد شد. بر اساس پارامترهای تابع مذکور، خصوصیات: -۱ زمان اوج شیردهی -۲ تولید شیر در اوج و -۳ تداوم شیردهی محاسبه گردیدند. صفات مذکور، سپس توسط یک مدل خطی توسط نرم افزار SAS (نسخه (۹/۴ آنالیز واریانس شدند. یافته ها نشان داد گاوهایی که در تابستان زایمان مینمایند دیرتر به اوج شیردهی میرسند ضمن آن که بالاترین تداوم شیردهی را دارند. از سوی دیگر، گاوهای زایش کرده در بهار، نه تنها کمترین مقدار تولید شیر در اوج شیردهی، بلکه پایینترین تداوم شیردهی را دارا میباشند. با توجه به تغییرات انفرادی خصوصیات منحنی شیردهی، در صورتی که از مدلهای روز آزمون در ارزیابی ژنتیکی استفاده میشود، لازم است شکل منحنی شیردهی آنها نیز درنطرگرفته شوند.

خصوصیات شیردهی، فصل زایمان، شیر روز آزمون، گاوهای شیری ایران