فاطمه امیری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه رازی.
احسان صیاد - دانشیارگروه منابع طبیعی دانشگاه رازی
شایسته غلامی - استادیارگروه منابع طبیعی دانشگاه رازی.

تنوع، فاکتور ضروری برای ایفای نقش های جنگل می باشد و بررسی آن می تواند ابزاری مناسب در جهت تصمیم گیری ها در مدیریت جنگل ها به شمار آید. به منظور بررسی تغییرات مکانی تنوع گونه های درختی تحقیق حاضر در دربخشی از جنگل های زاگرس, درمنطقه رویشگاهی فریادرس استان کرمانشاه انجام گرقت. برای انجام این تحقیق،۱۰۶ قطعه نمونه روی ترانسکت هایی در جهت شیب با فاصله مطلوب ۱۵۰متر از یکدیگر نمونه برداری شدند. فاصله۱۵۰ متر به عنوان فاصله حداکثر و پایه نمونه برداری در نظر گرفته می شود اما در فواصل کمتر ۱۵و۵۰ متر نیز به عنوان سلسله مراتبی در مقیاس نمونه برداری روی ترانسکت ها در محل های مختلف، به صورت تصادفی و هدف مدارنمونه هایی جهت بررسی تنوع گونه های درختی برداشت شدند. گونه های درختی به تفکیک در پلات هایی به ابعاد۱۰متر۱۰×متر ثبت شدند. شاخص تنوع (Shannon H)، شاخص غنا (Menhinick) وشاخص یکنواختی (Evenness) درختان، با استفاده از نرم افزار PAST ۳۹.۱ محاسبه شدند. بررسی همبستگی مکانی با استفاده ازروش های زمین آماری (واریوگرام) انجام گرفت. نتایج بیانگر آن است که همه متغیرهای مورد بررسی دارای ساختارمکانی بامدل نمایی می باشند. میزان اثر قطعه ای به حدآستانه در مورد تنوع ۴۹/۹۲درصد، غنا۴۹/۸۶ و یکنواختی۴۸/۹۳ درصد می باشدکه بیانگر همبستگی متوسط متغیرهاست. دامنه تاثیر واریوگرام های تنوع، غنا و یکنواختی درختان به ترتیب ۲۱۱۰ ،۱۸۵۲،۳۱۱۰ متر بودکه در محدوده هاینسبتا بزرگ رخ داده که دلالت بر ساختار مکانی گسترده، پراکنش یکنواخت و در حقیقت پیوستگی مکانی بیشتر در مقادیر موردنظر است.

تنوع زیستی، جنگل های زاگرس، الگوی مکانی، زمین آمار، واریوگرام.