معراج بهرامی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد واحد کرج
عیسی ظریفی - عضوهیات علمی موسسه تحفیفات اصلاح و تهیه نهال بذر کرج، سازمان تحقیقات جهاد کشاورزی
جواد مظفری - عضوهیات علمی موسسه تحفیفات اصلاح و تهیه نهال بذر کرج، سازمان تحقیقات جهاد کشاورزی

هویج (Daucus carota L. Var. sativus) گیاهی دوساله از خانواده چتریان است که ازنظر اقتصادی بهعنوان یک منبع اولیه ویتامین A محصول غذایی مهمی در سراسر جهان به شمار میرود. ده توده هویچ کشت شده در کشور که بذور آنها در بانک ژن گیاهی ملی ایران نگه داری می شد برای مطالعات سیتوژنتیکی مورد استفاده قرار گرفت. نوک ریشه های حاصله از جوانهزنی بذور در محلول - ۸ هیدروکسی کینولئن پیش تیمار و با هماتوکسیلن رنگ آمیزی شدند. با استفاده از اسکواش پنج صفحه متافازی مناسب برای آنالیز کاریوتایپ استفاده شد. از برگ گیاهچه ها با استفاده از بافرهای استخراج سطح پلوئیدی توده ها سنجیده شد. نتایج نشان داد همه توده ها دارای x۲=n۲=۱۸ کروموزوم و دیپلوئید بودند. یک جفت ساتلایت در کروموزوم توده ها که در انتهای بازوی کوتاه بود مشاهده شد. در کاریوتیپ توده های موردمطالعه سه تیپ کروموزوم متاسانتریک، ساب متاسانتریک و تلوسانتریک مشاهده شد. میانگین طول کل کروموزوم در هر کاریوتیپ بین ۳/۷۶ - ۲/۵ میکرومتر بود. در نتایج فلوسایتمتری میزان شاخص DNA توده ها از ۰/۹۳۶ تا ۱/۵۷۸ متغیر بود که به ترتیب کمترین مقدار مربوط به توده آذربایجان غربی و بیشترین مقدار مربوط به توده خراسان جنوبی ۳ مشاهده شد. تقارن وعدم تقارن کاریوتیپ توده ها سنجیده شد و در ۴ گروه این توده ها کلاس بندی شدند. که با آنالیز کلاستر مطابقت داشت.

هویج (Daucus carota L)، سیتوژنتیک، فلوسایتومتری، کاریوتیپ