علی اصغر صیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
سیدجلال حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی
سیدمحمد علوی ارچنگانی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا وجرم شناسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

اشتباه در لغت بر گرفته شده از واژه «شبهه» و به معنای مانند شدن، مشتبه شدن و چیزی که در آن حق و باطل معلوم نباشد به کار رفته است که در مفهوم اصطلاحی و ادبیات حقوق کیفری نیز از معنای لغوی خود دور نیفتاده که عبارتست: از تصور خلاف واقع از چیزی ( مادی یا معنوی ) یا تصور خلاف واقع داشتن از امری اعم از موضوعی و یا حکمی، در واقع می توان گفت، مرتکب در تشخیص موضوع، حکم، ماهیت، یا عناصر متشکله ی جرم صورت گرفته به اشتباه می افتد به این معنا که مرتکب به خاطر تصور خلاف واقع باور داشت که عمل او قانونی است در حالی که در واقع آن عمل قانونی نبوده و جرم تلقی می شده، یکی از گونه های اشتباه در جنایت علیه تمامیت جسمانی اشخاص، اشتباه در هدف یا شخص است که ممکن است در حین جنایت اتفاق افتاده و ماهیت جنایت ارتکابی را تغییر دهد، اشتباه در هدف با توجه به مقصود جانی و شخص مقتول ممکن است صور متعددی داشته باشد، که ما در این جا فرضی را بررسی می کنیم که در آن شخص جانی قصد جنایت بر شیئ یا حیوان یا شخص مهدور الدم یا محقون الدمی را داشته ولی به جهت اشتباه در عنصر مادی جنایت بر فرد محقون الدم دیگری واقع شود، چرا که در صورتی که هدف اولیه مرتکب شیئ یا حیوان یا انسان مهدور الدمی باشد ولی وی مرتکب جنایت بر انسان محقون الدمی شده باشد جنایت واقع شده را باید خطای محض دانست ولی در صورتی که هدف اولیه وی جنایت علیه انسان محقون الدمی باشد ولی در اثر اشتباه در شخص مرتکب جنایت علیه انسان محقون الدم دیگری شده باشد علی رغم اختلافات موجود در این زمینه منطق حقوق کیفری در این زمینه حکم به عمدی بودن چنین جنایتی می کند.

اشتباه در هدف، مهدور الدم، محقون الدم، عمد، خطای محض، شبه عمد