تاثیرات اقتصادی طرح مشارکت شرقی بر کشورهای مولداوی، اوکراین و بلاروس

پس از ۲۰۰۴ و موج گشترش اتحادیه اروپا و افزوده شدن تعدادی از کشورهای شرق و مرکز اروپا به این اتحادیه ، روابط با همسایگان جز ءاولویت های سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار گرفت و طرح مشارکت شرقی به عنوان جدیدترین ابزار سیاست همسایگی اتحادیه اروپا برا ی گسترش روابط با ۶ کشور همسایه شرقی )بلاروس، اوکراین، مولداوی، ارمنستان، جمهوری آذرباییجان و گرجستان( در نظر گرفته شده است. رهبران اتحادیه اروپا به همراه رهبران و نمایندگان دولت های این ۶ کشور در سال ۲۰۰۹ در پراگ، گردهم آمده و اعلامیه مشترکی تحت عنوان مشارکت شرقی را امضا ء کردند این طرح با هدف تقویت روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای عضو در منطقه ایجاد شد که سعی در ایجاد حلقه ای از کشورهای با ثبات و توسعه یافته در اطراف مرزهای اتحادیه اروپا دارد. چارچوب کلی روابط بین اتحادیه اروپا و کشورهای عضو به وسیله موافقت نامه همکاری و موافقت نامه تجارت آزاد عمیق و همه جانبه به عنوان بخشی از موافقت نامه همکاری ارائه شده است .در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش اصلی هستیم که طرح مشارکت شرقی چه تاثیرات اقتصادی بر کشورهای اوکراین ،مولداوی و بلاروس گذاشته است؟ اگرچه روابط اتحادیه اروپا با این کشورها بر بنیان های اقتصادی بناگذاشته شده است اما باید به این مسئله نیز توجه شود که تمامی این شکل سیاست ها زمانی تاثیرگذار خواهد بود که با مقتضیات امنیتی و راهبرد امنیتی اتحادیه اروپا هماهنگ باشد. به طور کلی در جوا ب به سوال اصلی پژوهش، فرضیه مدنظر به این صورت مطرح می شود که طرح مشارکت شرقی سبب توجه ویژه اتحادیه اروپا نسبت به کشورهای عضو در اروپای شرقی و ایجاد فرصت های متعدد اقتصادی و سیاسی و تسهیل روند اروپای ی شدن در اتحادیه اروپا شده است و وجود مزیت های فراوان این طرح در حوزه های اقتصادی باعث تقویت ابعاد مختلف طرح مشارکت شرقی خواهد شد. اگرچه این طرح به دلایل مختلفی همچون مداخله روسیه، نبود چشم انداز الحاق برای این کشورها و تعارض منافع اتحادیه د ر منطقه تاکنون نتوانسته است به طو ر موفقیت آمیزی عمل نماید اما با توجه به اهمیت این کشورها برای اتحادیه اروپا و همچنین وجو د مزیت های فراوان برای کشورهای عضو در زمینه های مختلف اقتصادی و سیاسی امید می رود در جهت تقویت ابعاد مختلف این طرح گا م بردارند .

Keywords:

سیاست همسایگی اروپا , طرح مشارکت شرقی , اتحادیه اروپا , موافقت نامه همکاری , موافقت نامه تجارت آزاد عمیق و همه جانبه