یکتا اشرفی - پژوهشکده امور اقتصادی/رئیس
روزبه بالونژاد نوری - پژوهشگر/پژوهشکده امور اقتصادی
سیاوش محمدپور - دانشجوی دکتری موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی

تهدیدهای منطقه ای همواره یکی از مهم ترین عوامل موثر در تعیین میزان مخارج نظامی کشورها بوده است. جمهوری اسلامی ایران در یکی از پرتنش ترین مناطق جهان قرار دارد؛ بی شک، حضور در چنین منطقه پرتنشی سبب توجه دوچندان به تهدیدهای خارجی شده و موجب شکل گیری رقابت تسلیحاتی بین کشورهای منطقه می شود. در این راستا، هدف اصلی این تحقیق، بررسی همگرایی مخارج نظامی و اثرگذار بودن وضعیت نظامی رقبا در تصمیم های بودجه ای مربوط به بخش دفاع در منطقه منا است. با توجه به ماهیت موضوع، این مطالعه، یک تحقیق کاربردی بوده و برای انجام آن از روش تحلیلی-توصیفی استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق کتابخانه ای بوده و از داده های سالانه مربوط به ۱۳ کشور منتخب منطقه در بازه ۲۰۱۷-۱۹۸۸ میلادی استفاده شده است. یکی از رویکردهای موجود برای بررسی همگرایی، استفاده از آزمون های ریشه واحد است. در این تحقیق جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون ریشه واحد NCADF استفاده شده است. نتایج حاکی از همگرایی مخارج نظامی در منطقه منا است؛ به عبارت دیگر، نتایج نشان می دهد که از میان ۱۳ کشور منتخب، پنج کشور به میانگین منطقه، چهار کشور به رژیم اشغالگر قدس، سه کشور به عربستان، دو کشور به جمهوری اسلامی ایران و دو کشور به ترکیه همگرا بوده و مخارج نظامی جمهوری اسلامی ایران به مخارج نظامی عربستان، رژیم اشغالگر قدس و میانگین منطقه همگرا می باشد. همچنین مطابق نتایج حاصله در میان چهار قدرت بزرگ نظامی منطقه، رژیم اشغالگر قدس به عنوان بزرگ ترین تهدید منطقه به شمار می آید.

همگرایی, مخارج نظامی, آزمون غیرخطی NCADF, منا