غلامرضا صالحی جوزانی - مدیر کل دفتر امور فناوری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی AREEO و استاد پژوهش و عضو هیئت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ABRII

از معضلات مهم بخش کشاورزی کشور، می توان به وابستگی کشور به خارج در زمینه برخی نهاده های فناورانه از قبیل بدور هیبرید سبز و صیفی، دانه های روغنی، ماشین های پیشرفته کشاورزی، فرمولاسیون های سموم شیمیایی آفتکش و برخی کودهای شیمیایی، لاین های والدینی برخی طیور و ابزیان، برخی واکسن ها، مکمل ها ون داروهای امی و برخی افزودنی های صنایع غذایی اشاره نمود. با توجه به اهمیت رفع نیازهای فناورانه کشاورزی که حجم بالای خروج ارز از کشور را شامل می شوند، حرکت به سمت تکمیل نظام نوآوری و تولید داخلی نهاده ها و محصولات فناورانه کشاورزی، می تواند ضمن رفع وابستگی ها، در اشتغال زایی و ایجاد ثروت نیز نقش بسزایی داشته باشد. در این راستا، حمایت از شکل گیری استارتاپ ها، هسته ها و واحدهای فناور کشاورزی، استقرار انها در مراکز رشد تا ثروت و موتور ومحرک اولیه از اهمیت خاصی برخوردار است. در این میان، لازم است میزان مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایجاد مراکز نوآوری باز وتوسعه شرکت های دانش بنیان گسترش یافته و از تمام پتانسیل کشور در این خصوص استفاده شود. ضمنا برگزاری جشنواره های ایده های برتر کشاورزی بصورت نوآوری باز برای شناسایی ایده ها و فناوری های برتر و همچنی برگزاری رویدادهای B۲C,B۲B و.. بمنظور تسریع تجاری سازی تحقیقات خیلی مهم هستند. تصویب قوانین و مقررات تسهیل گر در این زمینه نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. خوشبختانه طی دو دهه اخیر قوانین و مقررات حمایتی مختلفی نیز در کشور در راستای حمایت از شرکت های دانش بنیان تصویب و اجرایی شده اند. که تاکنون بسیار اثربخش بوده اند، هرچند نیاز است این حمایتها به شکل چشمگیری گسترش یابند. در مقاله حاضر تلاش شده است به نیازهای فناورانه بخش کشاورزی و چالش های موجود پرداخته شده و در ادامه به راهکارهای نوین برای رفع این چالش ها و برخی اقدامات صورت گرفته در سطح وزارت جهاد کشاورزی اشاره شود.

نهاده های فناورانه کشاورزی، نوآوری باز، مراکز رشد، استارتاپ های کشاورزی، مقررات حمایتی