حامد غباری
سیدحسین گلدانساز
حسن عسکری

پروانه جوانه خوار بلوط L. (Lep., Tortricidae) Tortrix viridana یکی از آفات جنگل های بلوط استان کردستان است و هر ساله خسارات عمده ای را به جنگل های این استان وارد می کند. یکی از روش های مناسب برای پایش (Monitoring) و کنترل این آفت می تواند در این جنگل ها، استفاده از تله های فرمونی باشد. عوامل متفاوتی می توانند بر کارایی این تله ها تاثیر بگذارند. در این تحقیق سه عامل عمده مانند: نوع تله، غلظت فرمون، و ارتفاع نصب تله، بررسی شد. در این راستا چهار نوع تله: لوله ای، بالی، مستطیلی و دلتا مورد آزمایش قرار گرفتند و جهت تعیین ارتفاع مناسب نصب تله ها، دو ارتفاع: ناحیه وسط و قسمت بالایی درخت، در نظر گرفته شد. هم چنین غلظت های ۵/۰، ۱ و ۵/۱ میلی گرم جهت تعیین غلظت مناسب، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمایش ها نشان داد که تله لوله ای، مستطیلی و دلتا نسبت به تله بالی بهتر عمل کرده و در سطح بالاتری از نظر کارایی قرار دارند (۰۵/۰ P). مقایسه کارایی سه غلظت: ۵/۰، ۱ و ۵/۱ میلی گرم از نظر کارایی اختلاف معنی داری نشان داد (۰۵/۰ P<)، به نحوی که غلظت ۵/۰ میلی گرم نسبت به دو غلظت دیگر در جلب و شکار افراد نر، بهتر عمل کرده و کارایی بالاتری داشت. بر اساس نتایج به دست آمده، تله های لوله ای چسب دار، حاوی کپسول فرمون ۵/۰ میلی گرمی، که در ناحیه وسط درختان بلوط نصب شده بودند در مدیریت کنترل این آفت، قابل توصیه هستند.

Tortrix viridana, Oak leaf roller Sex pheromone, Pheromone trap, Kurdistan, Tortrix viridana، پروانه جوانه خوار بلوط، فرمون جنسی، تله فرمونی، کردستان