روند توسعه شوری و تخریب اراضی کشاورزی در منطقه شمس آباد استان قم

Publish Year: 1387
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 203

This Paper With 9 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCPP-0-46_021

تاریخ نمایه سازی: 5 خرداد 1400

Abstract:

شور شدن خاک ها در مناطق خشک و نیمه خشک یک معضل جدی برای توسعه کشاورزی و استفاده پایدار از منابع خاک و آب می باشد. به منظور بررسی تاثیر توسعه فعالیت های کشاورزی بر تخریب اراضی و افزایش شوری خاک، منطقه شمس آباد استان قم انتخاب گردید. ابتدا عکس های هوایی سال ۱۳۳۴ (۱۹۵۵ میلادی) و داده های ماهواره ای سال های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۲ میلادی و هم چنین اطلاعات در دسترس از وضعیت منابع آب و خاک منطقه در گذشته، جمع آوری گردید. با استفاده از اطلاعات موجود و پس از بازدید صحرایی، از خاک های با شوری متفاوت در طول ۳ ترانسکت تعداد ۱۵۰ نمونه خاک در دو عمق ۵۰-۰ و ۱۰۰- ۵۱ سانتی متری جمع آوری شد. روی نمونه ها تجزیه های فیزیکی و شیمیایی انجام گرفت و سپس با کمک نرم افزار ILWIS، نقشه های شوری، سدیمی و کاربری اراضی ترسیم گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که طی ۴۷ سال گذشته، وسعت اراضی کشاورزی در منطقه حدود ۵/۹ برابر افزایش یافته است که موجب افزایش شوری و افت سطح منابع آب های زیرزمینی این ناحیه شده است. در حال حاضر متوسط شوری آب چاه های منطقه حدود ۱۹/۷ دسی زیمنس بر متر می باشد و سالانه حدود یک متر افت در سطح ایستابی چاه ها مشاهده می گردد. متوسط هدایت الکتریکی خاک در سال ۱۳۶۲ در عمق سطحی حدود ۵/۶ دسی زیمنس بر متر و در سال ۱۳۸۴ این رقم به حدود ۷/۱۰ دسی زیمنس بر متر رسیده است. در صورت ادامه این روند و عدم برنامه ریزی صحیح، تمام اراضی منطقه در سال های آینده از حیز انتفاع خارج خواهند شد. بنابراین برنامه ریزی برای توسعه استان قم باید با درنظر گرفتن مشکلات و محدودیت های توسعه ناپایدار کشاورزی در حاشیه کویر صورت پذیرد.