محسن اعراب
مسعود علیخانی
شهاب الدین مشرف

در این پژوهش از ۸۵۲ راس گاو شیرده هلشتاین چند شکم زا در اواسط شیردهی در قالب یک طرح آماری کاملا تصادفی از نوع آشیانه ای با دو تیمار شامل شهرستان اصفهان و شهرستان برخوار - میمه و سه تکرار شامل سه طبقه یک : از ۱ تا ۵ راس گاو شیری، دو: از ۶ تا ۱۰ راس گاو شیری و سه: از ۱۱ تا ۲۰ راس گاو شیری بود استفاده شد. جهت مقایسه میانگین های مواد معذی مصرف شده و مورد نیاز از آزمون T جفت شده استفاده گردید. نتایج به دست آمده از پژوهش یکساله نشان داد که نوع شهرستان در طبقات مختلف بر مصرف ماده خشک مصرفی، انرژی ویژه شیردهی، پروتئین قابل سوخت و ساز، کلسیم، فسفر، پتاسیم، منیزیم، سدیم، کلر، گوگرد، سلنیم، روی، مس، ید، ویتامین A، ویتامین D، ویتامین E، پروتئین قابل تجزیه در شکمبه، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز و کربوهیدرات غیر فیبری بدون اثر معنی دار و بر مصرف پروتئین غیر قابل تجزیه در شکمبه اثر معنی دار داشت (۰۵/۰>P)نوع شهرستان بر نیاز مواد مغذی تاثیر معنی داری نداشت. تفاوت بین مصرف و نیاز در هر شهرستان به ازاء هر راس گاو شیری در روز از نظر کیلوگرم ماده خشک مصرفی، مگاکالری انرژی ویژه شیردهی، گرم پروتئین قابل سوخت و ساز، گرم کلسیم، فسفر، پتاسیم، منیزیم، سدیم، کلر و گوگرد قابل جذب، میلی گرم در کیلوگرم سلنیم، روی، مس و ید، واحد بین المللی در روز ویتامین A، ویتامین D و ویتامین E، گرم در روز پروتئین قابل تجزیه و غیرقابل تجزیه در شکمبه، درصد ماده خشک دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز و کربوهیدرات غیر فیبری به ترتیب برابر با ۶/۱-، ۵/۲-، ۲/۶۳۰-، ۸/۲۱-، ۵-، ۶/۴۰، ۰، ۳/۳-، ۲/۴۴، ۴/۷-، ۱۱/۳-، ۷/۳۸-، ۲۶/۳-، ۴۵/۴-، ۱۴۸۳۴-، ۲۳۴-، ۵/۳۴۲-، ۵/۵۴۲-، ۸۸۶-، ۵/۲۸، ۵/۱۷ و ۴/۱۰- بود. تفاوت بین مصرف و نیاز در فسفر، منیزیم و سدیم بدون اختلاف آماری و برای بقیه مواد مغذی دارای اختلاف معنی دار بود (۰۵/۰>P).نتایج این پژوهش نشان داد با تغذیه گاوهای شیری با جیره های حاوی کنجاله های پروتئینی و مکمل های معدنی و ویتامینی می توان تولید شیر و درصد پروتئین شیر گاوهای شیری نژاد هلشتاین مناطق روستایی را بهبود بخشید.

Dairy cattle, Nutrition, Dry matter intake, Energy, Protein, Minerals, Vitamins, Carbohydrate., گاو شیری، تغذیه، ماده خشک مصرفی، انرژی، پروتئین، مواد معدنی، ویتامین، کربوهیدرات