همایون فرهنگ فر
حسین نعیمی پور
رضا لطفی

  در این تحقیق، تخمین پارامترها و ارزیابی ژنتیکی گاو های هلشتاین استان خراسان برای صفت شیر بر اساس یک مدل دام روز آزمون با تابعیت تصادفی تکه ای ( Cubic spline random regression ) انجام شد. داده های مورد استفاده ۳۲۸۵۴ رکورد روز آزمون شیر دو و سه بار دوشش در روز مربوط به ۳۸۴۲ راس گاو هلشتاین شکم اول (فرزندان ۴۶۶ راس گاو نر) در ۱۲۵ گله بود که در بین سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴ زایش داشتند. در مدل دام روز - آزمون، اثر عوامل ثابت محیطی گله- سال و ماه رکوردگیری- دفعات دوشش، متغیر های کمکی خطی و درجه دوم سن زایش اول، درصد ژن هلشتاین (متغیر کمکی خطی)، اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی گاو قرار داده شد. در مدل مزبور به منظور در نظر گرفتن تفاوت های ژنتیکی و محیطی شکل منحنی شیردهی بین گاوها از تابعیت تصادفی تکه ای توان سوم استفاده شد. میانگین پسین ارزش اصلاحی پیش بینی شده گاوها با روش آماری بیزین (از طریق نمونه گیری گیبس با ۱۰۰۰۰۰ زنجیره با نرم افزار RRGIBBS ) محاسبه شد. میانگین ارزش اصلاحی پیش بینی شده شیر ۳۰۵ روز برای گاوهای دارای رکورد برابر با ۹۰/۵۲ کیلوگرم (۰۵/۰>P) بود. هم بستگی بین ارزش اصلاحی ماه های شیردهی با افزایش فاصله بین آنها کاهش نشان داد . بیشترین هم بستگی رتبه ای بین ماه های هشتم و نهم (۹۹۸/۰) و کمترین هم بستگی رتبه ای بین ماه های اول و دهم (۳۱۲/۰) بود. ارزش اصلاحی ماه های اول و ششم به ترتیب کمترین (۵۵۳/۰) و بیشترین (۹۹۰/۰) هم بستگی رتبه ای را با ارزش اصلاحی شیر ۳۰۵ روز داشت. روند ژنتیکی برآورد شده شیر ۳۰۵ روز بر حسب سال تولد گاوها ۷۵/۱۷ کیلوگرم در سال بود که به لحاظ آماری تفاوت معنی دار از صفر نداشت ( ۱۶۵/۰= p value).

Genetic evaluation, Holstein cow, Cubic spline random regression., ارزیابی ژنتیکی، گاو هلشتاین، تابعیت تصادفی تکه ای توان سوم