مرضیه شفیعی حاجی آباد
یوسف حمید اوغلی
رضا فتوحی قزوینی

سرخس بوستونی (Nephrolepis exaltata Schott cv. Bostoniensis) گیاهی است برگساره ای و یکی از پرفروش ترین گیاهان زینتی گلدانی دنیا به شمار می رود. اخیرا کشت درون شیشه ای این گیاه به علت محدودیت روش های متداول تکثیر، گسترش زیادی یافته است. این تحقیق به منظور تعیین بهترین محیط کشت جهت کشت اولیه و آغازش رشد ساقه های رونده صورت گرفت. ساقه های رونده گندزدایی شده در دوازده محیط کشت مختلف دارای ۳ غلظت هورمونی(۵/۰، ۱ و ۲ میلی گرم در لیتر) بنزیل آدنین (BA)، دو غلظت نمک های معدنی (نصف و یک چهارم) محیط موراشیگی و اسکوگ (MS) و دو غلظت ساکارز (۲۰ و ۳۰ گرم در لیتر) کشت شدند. این آزمون به صورت آزمایش فاکتوریل در پایه طرح کاملا تصادفی و در ۴ تکرار انجام شد. بعد از مدت شش هفته تعداد و طول شاخساره های تولید شده از هر ساقه رونده اندازه گیری شد. در طی دوره آزمایش صفات کیفی مثل زمان تورم، زمان ظهور اولین برگچه و وجود اجسام سبز کروی نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. اجسام سبز کروی که در واقع تجمعی از سرآغازه های جوانه های نابجا هستند در غلظت های یک و ۲ میلی گرم در لیتر BA مشاهده شدند. حداکثر تعداد شاخساره با طول کوچک در محیط کشت های دارای نصف غلظت نمک های MS و ۲۰ یا ۳۰ گرم در لیتر ساکارز و غلظت های یک یا ۲ میلی گرم در لیتر BA به دست آمد. محیط کشت دارای نصف غظت نمک های MS، ۲۰ گرم در لیتر ساکارز و یک میلی گرم در لیتر BA با تعداد میانگین ۶ عدد شاخساره ۵ میلی متری به عنوان محیط برتر معرفی شد.

Boston fern, MS mineral salts, Sucrose, Benzyladenine (BA), GGB., سرخس بوستونی، نمک های معدنی MS، ساکارز، بنزیل آدنین (BA)، اجسام سبز کروی (GGB)