ابوالفضل مجنونی هریس
شاهرخ زند پارسا
علیرضا سپاسخواه
علی اکبر کامگار حقیقی

با پیشرفت علم رایانه، محققین امور کشاورزی با شبیه سازی رشد گیاهان و عوامل موثر بر رشد آنها گامی مهم در جهت مدیریت تولید برداشتند. با کاربرد این مدل ها ضمن کاستن از هزینه های سنگین طرح های متعدد، بسیاری از عوامل موثر بر رشد را نیز به راحتی می توان بررسی نمود. از جمله این عوامل تعیین زمان کاشت مناسب می باشد. در این تحقیق برای واسنجی و سنجش اعتبار مدل شبیه سازی رشد ذرت (MSM) جهت تخمین ماده خشک تولیدی، آزمایشی در اراضی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ انجام گرفت. آزمایش ها شامل ۴ تیمار آب و ۳ تیمار کود نیتروژن در غالب طرح بلوک های کامل تصادفی پیاده شدند. تیمارهای آبیاری شامل I۲، I۳. I۴ و I۱ بودند که عمق آب آبیاری به ترتیب برابر بیست درصد بیشتر از نیاز بالقوه، برابر نیاز بالقوه، بیست درصد و چهل درصد کمتر از نیاز بالقوه ذرت بودند. تیمارهای نیتروژن شامل N۲، N۳ و N۱ بودند که به ترتیب برابر ۳۰۰، ۱۵۰ و صفر کیلوگرم نیتروژن خالص بر هکتار بودند. مدل با داده های سال اول کشت برای آبیاری جویچه ای واسنجی شد. با استفاده از داده های مستقل سال دوم اعتبار مدل برای پیش بینی ماده خشک مورد تایید قرار گرفت. از مدل واسنجی و تایید شده (MSM)، برای تعیین محدوده زمانی مناسب کاشت، میزان آب مورد نیاز برای زمان های مختلف کاشت و افزایش سطح زیر کشت ذرت علوفه ای استفاده شد. محدوده زمانی مناسب کاشت ذرت علوفه ای در اراضی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز از تاریخ ۲۰ اردیبهشت ماه تا تاریخ ۱۰ تیر ماه تعیین شد. با اعمال مدیریت تاریخ کاشت پیشنهادی در این پژوهش، در شرایط محدود بودن آب، سطح زیر کشت ذرت علوفه ای ۹۰/۱۷ درصد و علوفه تولیدی به مقدار ۹۰/۱ تن بر لیتر بر ثانیه افزایش یافت.

MSM model, Model calibration, Model validation, Maize forage, Planting date, Limited water., مدلMSM، واسنجی مدل، سنجش اعتبارمدل، ذرت علوفه ای، تاریخ کاشت، محدودیت آب