عباسعلی ولی

خاک های شور و رستنی های شورروی یک سیمای متداول در مناطق بیابانی و استپی هستند. شوره زار ها در نواحی خشک در حال توسعه می باشند. بررسی آثار گیاهان شورروی برخصوصیات خاک و راه کارهای تطابقی گونه های شورروی، برای کنترل شوره زار ها ضروری است. Juncus gerardi یک شبه گراس چندساله شورروی و Halocnemum strobilaceum یک گیاه بوته ای و گوشتی شورروی است. نحوه استقرار این دو گونه در عرصه به صورت توده ای است. در این پژوهش برای بررسی آثار این گونه ها بر محیط ریشه، نمونه های خاک داخل توده ها با مناطق هم جوار در شوره زار کرسیای داراب مورد مقایسه قرار گرفت. هم چنین غلظت یون ها در بافت ها و اندام های زنده و مرده این دو گونه برای شناخت اشکال تطابقی آنها تعیین شد. نتایج نشان داد گونه Juncus gerardi باعث کاهش معنی داری در میزان شوری در عمق ۳۰-۰ سانتی متری سطح خاک شده، به طوری که میزان هدایت الکتریکی خاک در این عمق ۳۷ درصد کاهش یافته است. ولی در عمق ۶۰-۳۰ سانتی متری سطح خاک میزان املاح و هدایت الکتریکی خاک افزایش معنی داری نشان می دهد. تعیین غلظت یون ها در بافت های گیاه، پایین بودن میزان املاح را نسبت به وزن خشک گیاه نشان می دهد. این مقدار برای سدیم ۳۳/۰ درصدوزن خشک گیاه است که این موضوع مبین جذب انتخابی یون ها به عنوان راه کار فرار از تنش شوری است. مقایسه خصوصیات خاک محیط ریشه Halocnemum strobilaceum با مناطق هم جوار کاهش معنی داری در میزان املاح و هدایت الکتریکی خاک در محیط اطراف ریشه را نشان می دهد، به طوری که میزان هدایت الکتریکی خاک در عمق ۳۰-۰ سانتی متری ۲۷ درصد و در عمق ۶۰-۳۰ سانتی متری ۴۰ درصد کاهش یافته است. تعیین میزان غلظت املاح در اندام های گیاه بالا بودن این میزان را نشان می دهد به طوری که میزان سدیم ۱۸/۸ درصد وزن خشک اندام های زنده گیاه را تشکیل می دهد. مقایسه میزان املاح در بافت های زنده و مرده گیاه افزایش چشمگیر این املاح را در بافت های مرده نسبت به بافت های زنده نشان می دهد. بنابراین این گونه با تجمع نمک در اندام های مسن در ساقه های بندبند خود و ریزش این اندام ها مقادیر زیادی از املاح را دفع می کند.

Halophyte, Salinity, Ion pattern, , , , , Darab., شورروی، شوری، غلظت یون ها ، , ، , ،داراب