مجید آقا علیخانی
امیر قلاوند
افراسیاب علا

به منظور بررسی تاثیر تراکم های مختلف کاشت (۱۰، ۱۳، ۲۰ و ۴۰ بوته در مترمربع) بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم ( پرتو و گوهر) و یک لاین (VC-۱۹۷۳A) ماش سبز [Vigna radiata (L.) Wilczek] آزمایشی در تابستان ۱۳۷۷ در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر واقع در کرج انجام شد. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به مرحله اجرا درآمد. نتایج نشان داد که لاین VC-۱۹۷۳A بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد و با توجه به زودرسی و هم زمان رسی نسبت به دو رقم دیگر برای برداشت مکانیزه ارجحیت دارد. تراکم کاشت بر عملکرد دانه ماش تاثیر بسیار معنی داری (۰۱/۰ > p) داشت، به طوری که تراکم های ۲۰ و ۱۰ بوته در مترمربع به ترتیب بیشترین (۲۲۲۱kg/ha) و کمترین (۱۶۵۰kg/ha) عملکرد دانه را تولید کردند. از میان اجزای عملکرد، تنها تعداد غلاف در بوته تحت تاثیر تراکم واقع شد. مطالعات مربوط به هم بستگی صفات نشان داد که تراکم با ارتفاع بوته و فاصله اولین غلاف از سطح زمین هم بستگی مثبت و با عملکرد دانه در بوته، شاخص برداشت و تعداد شاخه فرعی و غلاف در بوته هم بستگی منفی دارد. علاوه بر این به نظر می رسد، تعداد غلاف در بوته که هم بستگی بالایی (۸۸/۰ = r ) با عملکرد دانه در واحد سطح دارد، مهم ترین جزء عملکرد ماش می باشد.

Mungbean (, ), Plant density, yield, Yield components, Cultivar., ماش سبز (, ) ، تراکم بوته، عملکرد، اجزای عملکرد، رقم