زهرا پاک کیش
مجید راحمی

پوست سبز پسته به عنوان مانعی موثر، حفاظت از مغز را در برابر قارچ ها و حشرات به عهده دارد. ترک خوردگی پوست در هنگام برداشت باعث می شود که مغز پسته مورد حمله قارچ ها قرار گیرد. تاکنون شیوه موثری برای جلوگیری از این عارضه گزارش نشده است. به منظور مطالعه کنترل ترک خوردگی پوشینه پسته به کمک اسیدجیبرلیک پژوهش حاضر در یک باغ تجارتی در شهرستان رفسنجان طی سال های ۸۱-۱۳۸۰ انجام گردید. تیمارهای اسیدجیبرلیک به غلظت های ۰، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم در لیتر روی پسته رقم اوحدی در دو نوبت شروع مرحله رشد لپه ها و یک ماه بعد از آن تا حد آب چک محلول پاشی شدند. اسیدجیبرلیک به طور معنی داری مانع ترک خوردگی پوسته سبز میوه پسته شد ولی کمترین ترک خوردگی مربوط به اسیدجیبرلیک ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم در لیتر بود. کاهش ترک خوردگی پوست سبز پسته باعث جلوگیری از نفوذ قارچ آسپرژیلوس به داخل میوه پسته شد. با کشت برون بر، میان بر و درون بر پسته روی محیط کشت اختصاصی آسپرژیلوس مشخص شد که تیمار اسیدجیبرلیک روی نفوذ قارچ آسپرژیلوس به فرابر میوه پسته در مقایسه با شاهد تفاوت معنی داری دارد. با اندازه گیری میزان آفلاتوکسین مغز پسته مشخص شد که بیشترین میزان زهرابه آفلاتوکسین را شاهد داشته (ppb ۶/۲۵) و مغز پسته های تیمار شده با اسیدجیبرلیک کمترین میزان زهرابه آفلاتوکسین(ppb ۰/۵) را داشتند. اسیدجیبرلیک باعث کاهش لغزندگی پوست سبز میوه پسته شد و با افزایش غلظت این ماده میزان لغزندگی پوست سبز پسته کاهش یافت. این ماده تاثیر معنی داری بر درصد خندانی، وزن میوه، وزن مغز و میزان مواد جامد محلول مغز پسته نداشت. اسیدجیبرلیک میزان چربی مغز و کلروفیل پوست سبز و مغز را افزایش داد.

Pistachio Hull, , spp., Aflatoxin, Owhadi pistachio cultivar , Gibberellic acid., پوشینه پسته، قارچ آسپرژیلوس، آفلاتوکسین ، رقم اوحدی، اسیدجیبرلیک