هرمزد نقوی
محمد علی حاج عباسی
مجید افیونی

هدف از این پژوهش بررسی اثر ماده آلی (کود گاوی) بر برخی از ویژگی های فیزیکی، خصوصیات و ضرایب هیدرولیکی و انتقال ردیاب برماید در خاک بوده است. برای این منظور خاک سطحی (۳۰-۰ سانتی متری) از یک مزرعه لوم شنی انتخاب و ۳ سطح کود دامی ۰ (صفر)، ۳۰ و ۶۰ تن در هکتار به آن اضافه و در تمام پلات ها ذرت کاشته شد. این آزمایش در قالب بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار اجرا گردید. سه ماه بعد از اضافه کردن کود آلی بقایای ذرت حذف و محلول KBr به صورت یک نواخت روی سطح کرت ها پاشیده شد. جرم مخصوص ظاهری، تخلخل، مقدار ماده آلی و رطوبت خاک در ۱۸ مقدار پتانسیل ماتریک در آزمایشگاه اندازه گیری شد. پس از اضافه کردن ردیاب، سه مرحله آبیاری به مقدار ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی متر انجام گردید. بعد از هر مرحله آبیاری نمونه های خاک از هفت عمق، با ضخامت های مساوی ۱۵ سانتی متری تا ۱۰۵ سانتی متر برداشته شد و غلظت باقی مانده Br در نمونه ها تعیین گردید. برای هر زمان نمونه برداری مرکز جرم توزیع غلظت ردیاب در اعماق ذکر شده در تمام تیمارها نیز محاسبه شد. نتایج نشان داد که افزودن کود دامی باعث کاهش جرم مخصوص ظاهری، افزایش تخلخل، مقدار ماده آلی و رطوبت خاک در بیشتر پتانسیل های ماتریک شده است. هم چنین افزودن کود دامی باعث تغییر ضرایب هیدرولیکی خاک گردید. مقدار Br در نیم رخ پلات هایی که کود دامی دریافت کرده بودند، کمتر انتقال پیدا کرد. مشابه همین نتایج از بررسی مرکز جرم ردیاب در زمان های نمونه برداری به دست آمد.

Soil physical properties, Cow manure, Bromide leaching, Hydraulic coefficients, Soil moisture characteristics, ویژگی های فیزیکی خاک، کود گاوی، شستشوی برماید، ضرایب هیدرولیکی، منحنی خصوصیات رطوبتی