شقایق افشار - کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست
ارزو فتاحی وانانی - کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست
تورج همتی - کارشناس ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین

امروزه یکی از معضلات بهداشتی و زیست محیطی کشور مواد زاید بیمارستانی است که به علت دارا بودن عوامل خطرناک،سمی و بیماریزا از جمله زایدات پاتولوژیک،عفونی،دارویی،شیمیایی،رادیواکتیو و ظروف و وسایل درمانی از حساسیت خاصی برخوردار است.مدیریت پسماندهای بیمارستانی به لحاظ دارا بودن پتانسیل عفونت زایی و وجود مواد زاید خطرناک بسیار حائز اهمیت است. عدم کنترل و بی توجهی نسبت به مدیریت صحیح اینگونه پسماندها علاوه بر تهدید جدی به سلامت جامعه و محیط زیست، باعث اتلاف هزینه های زیادی نیز می شود.این پژوهش با هدف بررسی فرآیند مدیریت پسماندهای بیمارستانی اهواز در سال 1389 انجام شده است.روش گردآوری داده ها،مصاحبه،بازدید میدانی و پرسشنامه می باشد.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی- تحلیلی و نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد در بیمارستانهای مورد مطالعه 19338 کیلوگرم پسماند در روز تولید شده که شامل 7102 کیلوگرم پسماند عفونی و 12236 کیلوگرم پسماند عادی می باشد.سرانه پسماند تولیدی به ازای هر تخت فعال 5 کیلوگرم و سرانه پسماند عفونی و عادی 83/1 و 17/3 کیلوگرم می باشد.درصد پسماندهای عفونی در کل بیمارستانها برابر 57/35 برآورد شد.تفکیک از مبدا با شرایط مطلوب در 100 درصد بیمارستانها انجام می گیرد.90 درصد از جایگاه های موقت نگهداری پسماند،فضای استاندارد و مناسب دارند.در زمینه دفع،در 55 درصد از واحدها،پسماندهای عفونی با استفاده از اتوکلاو ضدعفونی شده و در 45 درصد دیگر پسماندهای عفونی بدون بیخطر سازی به همراه پسماندهای بیخطر سازی شده و عادی،توسط ماشینهای مکانیزه سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز بصورت مجزا به محل دفع پسماندهای شهری حمل و سپس،دفن سطحی و آهک پاشی انجام می شوند.بطورکلی می توان نتیجه گرفت که مدیریت پسماند در بیمارستانهای مورد پژوهش در حد متوسط بوده و این عملکرد در محورهای تفکیک،جمع آوری، نگهداری موقت و حمل بطور قابل قبول ولی در بخش دفع ضعیف می باشد

پسماند بیمارستانی، مدیریت، بی خطر سازی،اهواز