اکبر نیکخواه
مسعود علیخانی
حمید امانلو
عبدالحسین سمیع

به منظور تعیین تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام دانه های سورگوم جارویی ورقه شده با بخار، و سورگوم جارویی آسیاب شده و جو آسیاب شده در شکمبه، آزمایشی با استفاده از سه راس میش فیستولاگذاری شده از ناحیه شکمبه به روش کیسه های نایلونی انجام گردید. نمونه ها با استفاده از غربال دو میلی متری آسیاب شد. کیسه های حاوی ۵/۳ گرم نمونه در زمان های ۰، ۲، ۴، ۸، ۱۶، ۲۴ و ۴۸ ساعت در شکمبه قرار داده شد. کیسه ها پس از خروج از شکمبه با جریان آب شیر شسته شد. تجزیه پذیری موثر در سرعت های عبور ۵ و ۸ درصد در ساعت، برای سورگوم جارویی ورقه شده با بخار، به طور معنی داری بیشتر از سورگوم آسیاب شده بود (۵۹ و ۵۳ درصد در مقابل ۴۳ و ۳۵ درصد). سورگوم جارویی ورقه شده با بخار، ماده خشک محلول بیشتری نسبت به جو و سورگوم آسیاب شده داشت (۲۳ در برابر ۱۴ درصد). افزون بر این، بخش نامحلول ماده خشک در سورگوم جارویی ورقه شده با بخار کمتر از جو و سورگوم آسیاب شده بود. فراوری سورگوم جارویی با بخار به طور موثری پروتئین محلول دانه را کاهش داد، ولی سرعت تجزیه پروتئین نامحلول تغییر نیافت. نتایج این پژوهش نشان داد که دانه سورگوم جارویی فرایند شده با بخار، نسبت به دانه های آسیاب شده، مقادیر بیشتری از مواد مغذی را در اختیار میکروارگانیزم های شکمبه قرار می دهد. به سخن بهتر، استفاده از کارآمدترین شیوه های فراوری دانه سورگوم جارویی در تغذیه نشخوارکنندگان ضروری است.

Steam–flaking, Broomcorn, Barley, Effective degradability, Rumen., ورقه کردن با بخار، سورگوم جارویی، جو، تجزیه پذیری موثر، شکمبه