مهرداد بویه
جواد پوررضا
عبدالحسین سمیع

به منظور تعیین اثر سطوح مختلف اسید آمینه لیزین و پروتئین بر عملکرد مرغان تخم گذار، آزمایشی با ۲۴۰ قطعه از نژاد های لاین W-۳۶، و با ۱۰ نوع جیره غذایی به صورت فاکتوریل ۵×۲، در چارچوب یک طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. در این جیره ها پنج سطح لیزین شامل ۵۶/۰، ۶۲/۰، ۶۹/۰، ۷۶/۰ و ۸۳/۰ درصد جیره، که به ترتیب ۲۰ و ۱۰ درصد کمتر از توصیه NRC، توصیه NRC و ۱۰ و ۲۰ درصد بیشتر از توصیه NRC می باشند، در دو سطح پروتئین ۱۳ و ۱۴ درصد مورد مقایسه قرار گرفت. در طی سه ماه دوره آزمایش، میزان تولید، وزن و تولید توده ای تخم مرغ، به همراه ضریب تبدیل غذا و میزان مصرف خوراک، پروتئین و لیزین اندازه گیری و داده های مربوط به هر ماه و نیز داده های کل دوره آزمایش تجزیه و تحلیل آماری شد. نتایج نشان داد که سطح ۷۶/۰ لیزین و بالاتر از آن، یعنی ۱۰ و ۲۰ درصد بیشتر از توصیه NRC، از گروه ۱۳ درصد پروتئین به طور معنی داری (۰۵/۰ > P ) میزان تولید و تولید توده ای تخم مرغ بالاتر و نیز ضریب تبدیل بهتری را نسبت به سطوح پایین تر لیزین باعث شد، در حالی که وزن تخم مرغ اختلاف معنی داری نشان نداد. در گروه ۱۴ درصد پروتئین، تفاوت عملکرد میان تیمارهای حاوی سطوح مختلف لیزین به مراتب کمتر از گروه ۱۳ درصد پروتئین بود. پایین ترین سطح لیزین (۵۶/۰ درصد) از نظر تولید تخم مرغ، تولید توده ای و ضریب تبدیل، به طور معنی دار (۰۵/۰ > P ) وضعیت بدتری نسبت به تیمارهای حاوی سطوح بالاتر در این گروه داشت. در مجموع، در گروه ۱۴ درصد پروتئین بهترین عملکرد متعلق به تیمار حاوی ۶۲/۰ درصد لیزین بود (۱۰ درصد کمتر از توصیه NRC). گروه ۱۴ درصد پروتئین به طور معنی داری (۰۵/۰ > P ) میزان تولید تخم مرغ، تولید توده ای و مصرف خوراک بالاتری داشت، ولی در وزن تخم مرغ و ضریب تبدیل اختلاف معنی داری دیده نشد. میان تیمارهای حاوی سطوح مختلف لیزین، در هر دو گروه پروتئینی، بهترین و اقتصادی ترین عملکرد متعلق به سطح ۷۶/۰ درصد لیزین از گروه ۱۳ درصد پروتئین بود. نتایج این پژوهش نشان داد که در مورد مرغان تخم گذاری که نقطه فراز تولید خود را گذرانده اند، می توان با کاستن از سطح پروتئین جیره و افزودن سطح اسید آمینه محدود کننده عملکردی مناسب و در حد جیره هایی با پروتئین زیاد به دست آورد، و از این راه تولید اقتصادی تری داشت.

Lysine, Protein, Laying hens., لیزین، پروتئین، مرغان تخم گذار