تفاهم سنجی عشایر و مسئولان اجرایی، آموزشی ، ترویجی و پژوهشی نسبت به مشکلات امور دام و منابع طبیعی در استان اصفهان

ترویج بنا به رسالت وجودی خویش، در پی یافت و حل مسئله، همواره به شدت نیازمند جوی با تفاهم بین مردم و مسئولان است. برای دست یابی به تفاهم سنجی مورد نیاز ترویج، در این تحقیق سعی شد روشی برای محاسبه ضریب تفاهم ابداع و در یک مطالعه موردی آزمون شود. در این زمینه وضعیت عشایر ایل جرقویه اصفهان مورد توجه قرار گرفت. پس از بررسی مسائل و مشکلات ایل مزبور در خصوص مشکلات مبتلا به آنها از امور دام و منابع طبیعی، نسبت به بررسی نظریات مسئولان، یعنی مدیران، کارشناسان و مروجان منابع طبیعی استان نیز اقدام شد. بنابراین، جامعه آماری این تحقیق شامل دو گروه مدیران، کارشناسان و مروجان منابع طبیعی استان اصفهان از یک طرف (مشتمل بر ۳۲ نفر) و عشایر جرقویه از طرف دیگر (مشتمل بر ۷۵ مسئول خانوار) بود. وسیله تحقیق دو نوع پرسش نامه مجزا بود که در ۵۲ سوال مربوط به مشکلات یاد شده در ییلاق و قشلاق مشترک بودند. پس از جمع بندی مسائل و مشکلات عشایر از جنبه های یاد شده، نسبت به ارزش گذاری آنها اقدام شد. سپس با بهره گیری از مقیاس ترتیبی، میانگین رتبه ای هر یک از مشکلات در دو گروه عشایر و مسئولان محاسبه گردید. در درون هر گروه از پاسخ گویان، با استفاده از آماره کروسکال والیس و در بین دو گروه مزبور با استفاده از آماره من وایتنی- یو مقایسه صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین نظریات عشایر در مورد بهره برداری از مراتع، چه توسط خود آنها و چه توسط روستاییان، نیز در مورد تامین علوفه دستی برای دام در منطقه ییلاق، وحدت نظر وجود ندارد. ولی آنها در دیگر موارد ذکر شده با یکدیگر هم عقیده بودند. در بین مسئولان نیز تفاهم معنی داری در خصوص ۵۲ مشکل مورد مطالعه وجود داشت. مقایسه نظریات موافق عشایر با نظریات مسئولان، حاکی از تفاهم معنی داری در خصوص ۴۸ مشکل در امور دام و منابع طبیعی مبتلا به عشایر بود. از این روش می توان برای سنجش تفاهم مردم و مسوولان در زمینه مسائل و مشکلات متنوع، از جمله کشاورزی و منابع طبیعی، به خوبی بهره جست و مشکلات مورد تفاهم را اولویت بندی و برای حل آنها برنامه ریزی کرد.

Keywords:

Natural resource extension , Mutual understanding , Clientele , Nomads’ Problems , Breeding cattle management. , ترویج منابع طبیعی , تفاهم سنجی , امور عشایر , امور دام , مدیریت منابع طبیعی و دام عشایر