گلشاد سلیمان زاده - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Golestan, Iran
افشین سلطانی - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Golestan, Iran
بنیامین ترابی - Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Golestan, Iran
حسین ابراهیمی - Golestan Agricultural Jihad Organization
احسان شاکری - Faculty of Agriculture, Shiraz University

کشت نشایی محصولات زراعی یکی از روش­هایی است که در سال­های اخیر به عنوان یک روش موثر برای مصرف بهینه آب و حصول عملکرد بالاتر پیشنهاد شده است. شبیه سازی شرایط کشت نشایی با استفاده از مدل های مرتبط از مهم­ترین ابزارهایی است که قابلیت بررسی اثر این نوع سیستم کاشت بر عملکرد، مصرف آب و سایر خصوصیات سویا را دارد. برای این منظور تاثیر کشت نشایی بر عملکرد و مقدار مصرف آب سویا تابستانه در گرگان با استفاده از مدل شبیه سازی گیاهی SSM-iCrop۲ در چهارتاریخ کاشت مختلف با چهاراندازه گیاهچه (نشاء) به همراه کشت بذری ارزیابی شد. نتایج شبیه‎سازی نشان داد کشت بذری در تاریخ کاشت دیرهنگام (۲۳ تیر) و همه تیمارها در تاریخ کاشت خیلی دیرهنگام (۵ مرداد) به‎دلیل اختلال در کشت محصول بعدی نامطلوب در نظر گرفته شده و از مقایسات کنار گذاشته شد. کشت نشایی در تاریخ کاشت زودهنگام (۲۰ خرداد)، معمول (۴ تیر) و دیرهنگام باعث زودرسی محصول نسبت به کشت بذری شد. از نظر عملکرد دانه در تاریخ­های کاشت زودهنگام و معمول تفاوت معنی داری بین دو روش کاشت وجود نداشت؛ اما در تاریخ کاشت دیرهنگام کشت‎نشایی باعث کاهش افت عملکرد نسبت به کشت مستقیم شد. اندازه‎ی نشاء اثر معنی‎داری برعملکرد نداشت. هم‎چنین هیچ‎کدام از تاریخ کاشت‎های مختلف در دو روش نشایی و بذری اثر معنی‎داری بر نیاز آبی خالص سویا نداشت. به طورکلی روش کشت نشایی سویا درتاریخ کاشت دیرهنگام، به‎دلیل عملکرد بالاتر قابل توصیه است؛ ولی ازنظر اقتصادی برای کشاورز مقرون به صرفه نبوده و می­بایست راهکاری برای کاهش هزینه های این روش در نظر گرفته شود.

Simulation, Sowing date, Seedling size, Economic efficiency, شبیه سازی, تاریخ کاشت, اندازه گیاهچه, بازدهی اقتصادی