اثر حذف مقصد و محلول پاشی منیزیم بر رنگیزه های فتوسنتزی و عملکرد قند دو رقم سورگوم شیرین

در سال های اخیر کمبود آب در کشور به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک نیاز به جایگزینی کشت چغندرقند با گیاهانی با راندمان مصرف آب بالاتر را بیش از پیش نمایان ساخته است. سورگوم شیرین از جمله گیاهان قندی است که با نیاز آبی کم و سازگاری بالا به شرایط محیطی امکان تولید اقتصادی قند را در مناطق مختلف فراهم می کند. هرچند جنبه های فیزیولوژیکی موثر بر عملکرد قند در این گیاه به طور کامل شناخته شده نیست. آزمایش حاضر به بررسی اثر حذف مقصد به عنوان یک عامل محدودکننده تولید قند و محلول پاشی منیزیم به عنوان عاملی در بهبود رشد گیاه بر رنگیزه های فتوسنتزی و عملکرد در دو رقم سورگوم شیرین پرداخته است. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در طی دو سال (۱۳۹۳ و ۱۳۹۴) در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود به اجرا درآمد. عوامل آزمایش شامل دو رقم سورگوم شیرین (KFS۲ وKFS۳)؛ تیمارهای حذف مقصد (شاهد، حذف مکانیکی و حذف شیمیایی با استفاده از اتفون) و محلول پاشی غلظت های منیزیم (صفر، چهار و هشت میلی مولار) بودند. نتایج آزمایش نشان داد اثر متقابل رقم، حذف مقصد و محلول پاشی بر میزان رنگیزه های فتوسنتزی معنی دار بود که نتیجه آن افزایش میزان قند کل و عملکرد قند بود. بیشترین میزان عملکرد قند در هر دو رقم از حذف شیمیایی و غلظت های چهار و هشت میلی مولار منیزیم به دست آمد. در دو رقم مورد بررسی شاخص سطح اسمیلات کننده به طور معنی داری تحت تاثیر حذف مقصد قرار گرفت و بیشترین میزان این شاخص از حذف شیمیایی در رقم KFS۲ به میزان ۶۵/۲ گرم قند به ازای هر مترمربع سطح برگ به دست آمد که در کنار سایر صفات مورد بررسی بیانگر افزایش توان فتوسنتزی گیاه در نتیجه حذف مقصد به ویژه از طریق حذف شیمیایی با اتفون است. با توجه به عدم تفاوت معنی دار در بیشتر صفات بین سطوح چهار و هشت میلی مولار، سطح چهار میلی مولار منیزیم مناسب تر بود.

Keywords:

Magnesium sulfate , Sugar yield , Photosynthetic pigments , Ethephon , سولفات منیزیم , عملکرد قند , رنگیزه های فتوسنتزی , اتفون