حسین عباسی هولاسو - univercity of tabriz
عبدالله حسنزاده قورت تپه - Seed and Plant Improvement Department, West Azerbaijan Agricultural, and Natural Resources Research and Education Center
زلیخا طالب زاده - univercity of urmia

در این بررسی تعداد ۳۴ ژنوتیپ اسپرس در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار از نظر ۱۸ صفت زراعی، فنولوژیک و مورفولوژیک در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی ارزیابی شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ ها از لحاظ کلیه صفات مورد بررسی اختلاف بسیار معنی داری وجود دارد که این امر حاکی از وجود تنوع ژنتیکی و گستره گزینشی بالا بین ژنوتیپ های بررسی شده است. نتایج همبستگی ساده بین صفات مورد بررسی نشان داد که عملکرد علوفه با صفات ارتفاع بوته، شاخص برداشت، وزن خشک ساقه و تعداد ساقه همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال یک درصد دارد. تجزیه به مولفه های اصلی، برای کلیه صفات، پنج مولفه را مشخص کرد که بیش از ۷۳ درصد از تنوع موجود را توجیه کردند. به منظور گزینش صفات توجیه کننده عملکرد علوفه، تجزیه رگرسیون گام به گام انجام شد و صفات تعداد ساقه، تعداد برگ و شاخص برداشت به عنوان مهم ترین صفات موثر بر عملکرد وارد مدل شدند. با استفاده از تجزیه خوشه ای به روش وارد، ژنوتیپ های مورد مطالعه در سه گروه که به ترتیب شامل ۱۸، ۹ و ۷ ژنوتیپ بودند، طبقه بندی شد. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی، نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای را تایید کرد.

Cluster analysis, Genetic diversity, Phenotypic correlation, Sainfoin, اسپرس, تجزیه خوشه ای, تنوع ژنتیکی, همبستگی فنوتیپی