فرانک دفتریان - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان
مریم گل آبادی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان

این پژوهش به منظور بررسی و مقایسه عملکرد میوه و اجزای آن، صفات مورفولوژیک و کیفیت میوه بین ژنوتیپ­های مختلف گوجه فرنگی گلخانه­ای انجام شد تا بتوان از آنها به­عنوان معیار انتخاب استفاده نمود. نتاج حاصل از تعداد ۴۹ تلاقی گوجه­فرنگی گلخانه­ای به همراه ۱۳ والد آنها در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه کشت شدند. نتاج تلاقی­های ۲۰، ۲۵ و ۴۶ بیشترین مقادیر عملکرد میوه را نشان دادند. از طرف دیگر نتاج تلاقی­های ۱۷ و ۱۸ بیشترین مقدار کیفیت میوه را نشان دادند که از نظر عملکرد میوه نیز در شرایط مطلوبی قرار داشتند. همچنین از نظر صفت تعداد میوه، نتاج تلاقی­های ۱۶، ۱۸ و ۱۹ بالاترین مقدار را نشان دادند. جهت گزینش موثرترین صفات به­عنوان معیار انتخاب، میزان وراثت­پذیری عمومی و خصوصی صفات در طی دو فصل به روش­های رگرسیون والد- نتاج، میانگین والدین- نتاج و همبستگی والد - نتاج تخمین زده شد. میزان وراثت­پذیری عمومی متوسط تا نسبتا بالایی بین ۴۵ تا ۹۲ درصد در فصل اول و بین ۴۳ تا ۸۰ درصد در فصل دوم برآورد شد. صفات عملکرد کل میوه، وزن تک میوه، ضخامت پریکارپ، مواد جامد محلول (بریکس) و pH با مقادیر بالاتری از وراثت­پذیری نسبت به سایر صفات، به عنوان شاخص انتخاب ژنوتیپهای برتر پیشنهاد شدند. وراثت­پذیری خصوصی در صفات تعداد میوه در گل­آذین و طول میان گره مقادیر بالاتری را نشان دادند که معرف معیار­های انتخاب مناسب براساس این صفات بود. اما نتایج نشان داد که معیارهای انتخاب در شرایط محیطی مختلف، متفاوت بودند.  

Tomato, Fruit yield, Fruit quality, Heritability, Selection criteria., گوجه فرنگی, عملکرد میوه, کیفیت میوه, وراثت پذیری, معیار انتخاب