پیمان جعفری - Agricultural and Natural Resources Research Center, Isfahan, Iran.
امیرهوشنگ جلالی - Agricultural and Natural Resources Research Center, Isfahan, Iran.

خربزه به دلیل مصرف داخلی و پتانسیل قابل توجه برای صادرات از اهمیت زیادی در کشاورزی ایران برخوردار می باشد. به منظور مقایسه ویژگی های زراعی هفت جمعیت گزینش شده (جلالی، تاشکندی، جاجو، خاقانی، شادگانی، قصری و سوسکی) و سه رقم هیبرید (آناناسی، دورانگو و اکیلا) خربزه، مطالعه ای در دو سال زراعی ۸۸ - ۱۳۸۷ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تفاوت عملکرد و اجزای عملکرد جمعیت­های استفاده شده در این آزمایش از نظر آماری معنی دار بود. جمعیت گزینش شده جلالی و هیبرید دورانگو به ترتیب با عملکرد ۴۵۸۱۰ و ۱۳۰۰۰ کیلوگرم در هکتار، بیشترین و کمترین مقادیر عملکرد میوه را تولید نمودند. دامنه تغییرات وزن و تعداد میوه در بین ژنوتیپ های مختلف به ترتیب ۹۰۰/۱ - ۸۵۰/۰ کیلوگرم و ۸۴/۱ - ۲/۱ میوه در هر بوته بود. بالاترین همبستگی مثبت و معنی دار (**۹۶/۰) بین وزن میوه ها و عملکرد میوه مشاهده شد. از نظر شاخص زودرسی، هیبرید دورانگو با تولید ۳۲ درصد از عملکرد در چین اول، نسبت به سایر ژنوتیپ ها برتری معنی دار داشت. از نظر کیفی، توده گزینش شده تاشکندی و هیبرید اکیلا به ترتیب با درصد مواد جامد محلول در میوه ۲/۱۲ و ۶۵/۵ درصد، بیشترین و کمترین مقادیر را به خود اختصاص دادند. با توجه به نتایج این پژوهش، از نظر صفات کمی و کیفی، توده گزینش شده جلالی در رتبه اول و توده های گزینش شده شادگانی، قصری، سوسکی و جاجو در رتبه دوم، می توانند در برنامه های به نژادی و به زراعی مورد توجه قرار گیرند.

Correlation, Earliness, Fruit weight, Landrace, Melon, توده, خربزه, زودرسی, وزن میوه, همبستگی