شیوا عزیزی نیا - Department of Horticulture, Abouraihan Campus, University of Tehran.
سیدمحمدمهدی مرتضویان - Department of Horticulture, Abouraihan Campus, University of Tehran.

به منظور بررسی پایداری عملکرد ارقام کلزا در شرایط مختلف محیطی، ۱۸ رقم کلزای تیپ زمستانه دو صفردر قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار و در هشت مکان از اقلیم سرد و معتدل سرد کشور در طی دو سال زراعی مطالعه شدند. تجزیه واریانس ساده و مرکب تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ ها نشان داد. هم چنین طبق نتایج تجزیه مرکب، در اثرات متقابل ژنوتیپ × مکان و نیز مکان × سال نیز تفاوت معنی داری مشاهده شد و در مجموع چهار مولفه اصلی در تغییرات اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط با بیشترین تاثیر (در مجموع ۷۵ درصد) دخالت داشتند. نتایج کلی بررسی عملکرد ارقام در مناطق و سال های مختلف نشان داد ارقام ابونیت، ای.آر.سی-۵ و الیت به ترتیب با ۳۴۳۶، ۳۳۳۸ و ۳۲۴۴ کیلوگرم در هکتار بیشترین و ارقام اپرا، اکاپی و لیکورد به ترتیب با ۲۶۹۸، ۲۸۱۶ و ۲۸۲۳ کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد را تولید کردند. هم چنین براساس بررسی های مربوط به پایداری ارقام و نیز گراف مربوط به بای پلات مولفه اصلی اول و صفت عملکرد، ارقام جرونیمو، مودنا و ساندی با کمترین مقدار مولفه اصلی (نزدیک صفر) پایدارترین پاسخ به محیط های مختلف را داشتند و نیز ابونیت به عنوان رقم ناپایدار و مخصوص نواحی خاص تشخیص داده شد.

Bi-plot graph, Grain yield, Interaction, Stability analysis, winter type Canola, اثرمتقابل, تجزیه پایداری, عملکرد دانه, کلزای زمستانه, نمودار بای پلات