مرضیه پورعزیزی - Dep. of Agron., College of Agric., Shahrekord Univ., Shahrekord, Iran.
سیف اله فلاح - Dep. of Agron., College of Agric., Shahrekord Univ., Shahrekord, Iran.

در راستای توسعه کشاورزی پایدار و جلوگیری از مصرف بی رویه کودهای شیمیایی، تامین بخشی از نیاز گیاه توسط کودهای آلی ضروری می باشد. بدین لحاظ، اثر منبع و مقدار کود نیتروژن دار بر عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم علوفه ای، در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال ۱۳۸۹ مورد ارزیابی قرار گرفت. در این آزمایش، منابع مختلف نیتروژن (کود اوره، کود گاوی و ترکیب مساوی از کودهای اوره و گاوی) و مقادیر مختلف نیتروژن (۸۰، ۱۶۰ و ۲۴۰ کیلوگرم در هکتار، به ترتیب معادل ۱۷۴، ۳۴۸ و ۵۲۲ کیلوگرم کود اوره در هکتار، ۲/۲۶، ۵/۵۲ و ۷/۷۸ تن کود گاوی در هکتار و ترکیب مساوی دو کود در هر سطح) مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش مصرف نیتروژن با افزایش معنی دار وزن تر برگ، ساقه و خوشه و قطر ساقه موجب افزایش خطی عملکرد علوفه در کودهای اوره و گاوی و افزایش درجه دوم در کود تلفیقی گردید. بیشترین وزن تر برگ، ساقه و خوشه (به ترتیب ۶۰۰، ۳۷۸۹ و ۸۲۳ گرم در مترمربع) و هم چنین عملکرد علوفه (۴۴ تن در هکتار) در تیمار ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع کود تلفیقی مشاهده گردید. ولی عملکرد علوفه در این تیمار اختلاف معنی داری با تیمار ۱۶۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار از همین منبع نداشت. به طورکلی، نتایج نشان داد که با مدیریت تلفیقی کودهای دامی و شیمیایی می توان پتانسیل تولید سورگوم را حتی در سطوح کم استفاده از این نوع کودها (کشاورزی کم نهاده) افزایش داد.

Low-input agriculture, Conjunctive fertilizer management, Forage yield., کشاورزی کم نهاده، مدیریت تلفیقی کود، عملکرد علوفه