محمد جلالی - Dept. of Agron., College of Agric., Univ. of Jiroft, Jiroft, Iran.
صالح سنجری - Dept. of Soil Sci., College of Agric., Univ. of Jiroft, Jiroft, Iran.
مریم السادات موسوی نسب - Dept. of Agron., Payame Noor Univ. of Jiroft, Jiroft, Iran.

   مطالعات نشان می­دهد برخی از گیاهان دارویی دارای اثرهای دگرآسیبی می باشند. بنابراین یکی از ابزارهای کاهش مصرف سموم علف کش، استفاده از خاصیت دگرآسیبی موجود در این گونه­های گیاهی می­باشد. این گیاهان در صورت قرار­گیری در تناوب زراعی از اهمیت ویژه­ای برخوردار هستند. پژوهش حاضر به­منظور بررسی اثر غلظت های مختلف عصاره آبی برگ، ساقه، گل و ریشه­ گیاهان دارویی پونه و رازیانه بر صفات جوانه زنی و رشد ذرت (رقم سینگل کراس ۷۰۴) و نخود (رقم سفید) انجام گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار اجرا شد. ابتدا عصاره­ آبی غلیظ ۶% وزنی- حجمی تهیه و سپس عصاره­های رقیق با استفاده از آب مقطر در غلظت های صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد به­دست آمد. نتایج نشان داد که گیاهان دارویی پونه و رازیانه دارای اثر دگرآسیبی می باشند و اثر عصاره آبی اندام های مختلف این گیاهان بر صفات جوانه زنی ذرت و نخود یکسان نیست. غلظت عصاره­های آبی، بر صفات جوانه زنی از قبیل درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و زمان شروع تا پایان جوانه زنی تاثیرگذار می­باشد. به طوری ­که با افزایش غلظت، شدت بازدارندگی بیشتری در صفات مورد مطالعه مشاهده گردید. از بین اندام های مورد مطالعه به ترتیب ساقه، برگ، گل و ریشه و از بین دو گیاه دارویی، رازیانه اثر بازدارندگی شدیدتری بر صفات جوانه زنی ذرت و نخود داشتند.    

Medicinal plants, Seedling growth, Inhibition effect., گیاهان دارویی، رشد گیاهچه، اثر بازدارندگی