هادی پیرسته انوشه - College of Agric., Shiraz Univ., Shiraz, Iran.
یحیی امام - College of Agric., Shiraz Univ., Shiraz, Iran.

تنظیم کننده های رشد گیاهی، که امروزه به طور گسترده ای در کشاورزی کاربرد دارند، اثرهای گوناگونی بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گونه های گندم دارند. بدین منظور، برای بررسی تاثیر دو تنظیم کننده رشد (سایکوسل و سالیسیلیک اسید) بر ویژگی های مورفولوژیک و فیزیولوژیک ارقام گندم روشن و یاواروس در شرایط متفاوت آبیاری (مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید)، پژوهشی دو مرحله ای (آزمایش کرت های یک بار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی) و گلخانه تحقیقاتی (طرح کاملا تصادفی) در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ طراحی و اجرا شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و طول دم گل آذین و افزایش دمای سایه انداز، شاخص کلروفیل متر، پرولین و پروتئین محلول گردید. بیشترین و کمترین اثر خشکی به ترتیب مربوط به محتوای پرولین آزاد (۱۰۴% افزایش) و ارتفاع بوته (۱۸% کاهش) بود. کاربرد تنظیم-کننده های رشد سبب افزایش شاخص سطح برگ (۹%)، محتوای پرولین آزاد (۵۱%) و پروتئین محلول (۵۷%) و کاهش دمای سایه انداز (۱۴%) و شاخص کلروفیل متر (۱۳%) شد. سالیسیلیک اسید سبب افزایش و سایکوسل موجب کاهش ارتفاع بوته شد. رقم روشن حساسیت بیشتری به تنش خشکی و کاربرد تنظیم کننده های رشد نشان داد. اگرچه تنش خشکی موجب کاهش رشد هر دو رقم گندم گردید، لیکن، کاربرد تنظیم کننده های رشد با تخفیف آثار منفی تنش خشکی بر صفات مورفو- فیزیولوژیک همراه بود.

Cycocel, Salicylic acid, Chlorophyll, Canopy temperature, Drought stress., سایکوسل، سالیسیلیک اسید، کلروفیل، دمای سایه انداز، تنش خشکی