زهرا محمدبیگی - دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
سید مهدی الوانی - استاد گروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
اکبر حسن پور - استادیار گروه مدیریت منابع انسانی و رفتارسازمانی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
رضا یوسفی زنوز - استادیار گروه مدیریت صنعتی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده زمینه و هدف: مسئولیت کلی هر سازمان بر عهده رهبران استراتژیک است و عملکرد سازمانی متاثر از انتخاب های استراتژیک،  بازتاب عمل و رویکرد مدیران ارشد آن است. پویایی کنونی فضای کسب وکار و پیشرفت فن آوری، سازمان ها را در تقابل با گروه های مختلف ذینفع قرار داده است که خواسته های متعارض و واگرایی دارند. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی توانمندی های مورد نیاز رهبران استراتژیک برای جلب رضایت ذینفعان مختلف سازمانی در شرکت های هواپیمایی ایرانی انجام شد. روش شناسی: این پژوهش به لحاظ جهت گیری در زمره پژوهش های توسعه­ای قرار دارد و با استفاده از روش کیفی تحلیل تم بر روی داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته ۱۷ نفر از رهبران استراتژیک شرکت های هواپیمایی (مدیرعامل، اعضای هیئت مدیره و مدیران ارشد اجرایی) انجام شد. برای نمونه گیری از روش هدفمند قضاوتی و جهت تحلیل داده ها از نرم افزار QSR Nvivo استفاده شد.  پایایی کدگذاری مصاحبه ها با استفاده از روش درصد توافق درون موضوعی تایید شد. یافته ها: در نتیجه تحلیل داده های پژوهش، ۴ تم اصلی شامل ویژگی ها و مهارت های بنیادین رهبری در جایگاه استراتژیک، ویژگی های فردی، مهارت های رفتاری بین فردی، مهارت های مدیریتی، ۲۴ تم فرعی و ۶۰ مفهوم برای رهبری استراتژیک با رویکرد ذینفعان شناسایی شدند. نتیجه گیری: الگوی چهار وجهی رهبری استراتژیک ذینفع محور در راستای توفیق تیم مدیریت ارشد سازمان ها برای جلب رضایت ذینفعان مختلف ارائه شد. الگوی مذکور را می توان به عنوان مبنایی برای انتخاب و آموزش مدیران استراتژیک شرکت های هواپیمایی به کار گرفت.

رهبری استراتژیک, ذینفعان سازمان, تئوری ذینفعان, تحلیل تم