یاسر قاسمی نژاد - استادیار دانشکده مدیریت و برنامه ریزی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران
محمدصادق برادران - دکترای کارآفرینی فناورانه دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران،تهران، ایران

زمینه و هدف: امروزه اقدامات متنوعی جهت تجاری سازی فناوری های نظامی در کشورهای مختلف جهان انجام می شود. بر این اساس، این مقاله به واکاوی و ارائه چارچوبی از راهبردهای تجاری سازی فناوری نظامی می پردازد. روش شناسی: با توجه به قابلیت مرور نظام مند در انسجام بخشی به حوزه هایی با ادبیات متنوع و گسترده، این پژوهش با اتخاذ این روش شناسی به گردآوری و فراترکیب ۳۹ مقاله آکادمیک نمایه شده در پایگاه اسکوپوس بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ پرداخت. یافته ها: راهبردهای تجاری سازی فناوری نظامی در چهار دسته توسعه زیرساخت های ملی (همچون اصلاح نظام مالکیت فکری در صنایع نظامی)، توسعه زیست بوم نوآوری (مانند تعامل صنایع نظامی با شرکت های نوپا و نوآور)، توسعه فناوری دوکاربردی (با تمرکز بر مراحل ابتدایی توسعه فناوری) و توسعه انتقال فناوری (با تاکید بر شرکت های زایشی فناورانه و واسطه گران فناوری) طبقه بندی شدند. نتیجه گیری: راهبردهای چهارگانه در سه سطح ملی، صنعت و بنگاه می تواند باعث تحول در تجاری سازی فناوری های نظامی گردد. همچنین، بر راهبرد توسعه فناوری های دوکاربردی از منظر گستره کاربرد و راهبرد توسعه زیست بوم نوآوری از منظر تحولات جدید این عرصه تاکید شده است.

فناوری نظامی, راهبرد تجاری سازی, انتقال فناوری, فناوری دوکاربردی, زیست بوم