مهدی کردی کلاک - دانش آموخته دکتری تخصصی روابط بین الملل، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
ماشاالله حیدرپور - استادیار گروه روابط بین الملل، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران: نویسنده مسئول
مهدی جاودانی مقدم - استادیار گروه روابط بین الملل، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران

ناتو، یکی از مهمترین سازمان های بین المللی است که پس از جنگ سرد و تحول کارکردی در ماموریت های خود، گسترش به شرق را به عنوان یکی از اولویت هایش تعریف نموده است. در این چارچوب، ناتو در قالب ابتکار همکاری استانبول، تلاش نموده تا در راستای تامین امنیت انرژی، ایفای نقش در امنیت منطقه و محصور نمودن ایران، حضور خود در خلیج فارس را تحکیم نماید. در این شرایط، تلاش سازمان همکاری شانگهای برای نقش آفرینی در مسائل امنیتی، ایجاد محدودیت برای ناتو و کنترل مسیرهای مواصلاتی انرژی در خلیج فارس، تداعی کننده رویارویی پیمان ورشو با ناتو است. این مقاله تلاش دارد تا به این سوال اصلی بپردازد که تقابل امنیتی ناتو و شانگهای در خلیج فارس بر مبنای چه رویکرد و عللی قابل تحلیل است؟ فرضیه پژوهش، علل اصلی تقابل را در اهداف امنیتی متعارض، تزاحم منافع در مسیرهای مواصلاتی انرژی و دیدگاه های متفاوت در قبال ایران می داند.

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو, خلیج فارس, سازمان پیمان همکاری شانگهای, چین, روسیه