منصوره هدایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، بخش فیزیک اتمی و مولکولی، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد
محمد خواجه مهریزی - دانشیار، دانشکده مهندسی نساجی، دانشگاه یزد
مهدی شریفیان - دانشیار، بخش فیزیک اتمی و مولکولی، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد
محمد اسلامی کلانتری - دانشیار، بخش فیزیک هسته ای، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد

در سال های اخیر، با گسترش دامنه تشخیصی بسیاری از امکانات پزشکی، احتمال قرار گرفتن در معرض پرتو X و پرتو گاما افزایش یافته است. به همین دلیل پیش بندهای سرب برای تامین محافظت در برابر پرتو X استفاده شده اند و هنوز هم به همین منظور مورد استفاده گسترده قرار می گیرند. پیش بندهای سربی فعلی دارای مشکلات بسیاری مانند کاهش اثربخشی محافظت، افزایش سطح ناراحتی و وزن زیاد هستند. نقص در پیش بندهای سربی مانند ترک خوردگی و سوراخ می تواند پرتو را به بیرون نشت داده و باعث بروز آسیب های جسمی در فرد شود. در این مقاله به بررسی چرایی استفاده از سرب و یافتن مواد جایگزین برای سرب در کامپوزیت های مختلف و مقایسه ی این مواد باهم از نظر اندازه ذرات، شدت تابش، ضخامت و خصوصیات فیزیکی پرداخته است. محققان نشان دادند که با جایگزینی سرب توسط مواد معدنی می توان به پیش بندهایی با وزن کمتر، زیست سازگاری بهتر و انعطاف پذیری بیشتر رسیدکه اندازه ذرات مواد معدنی مورد استفاده و ضخامت لایه محافظ متشکل از این مواد نقش مهمی را در تضعیف پرتوهای یونیزه کننده بازی می کند.

تابش یونیزه کننده, پوشش محافظ در برابر پرتوها, پرتوهای ایکس و گاما, سرب