تهمینه مرادی تمدن - Hamadan University of Medical Sciences
فخرالدین قاسمی - Hamadan University of Medical Sciences
ایرج محمدفام - Hamadan University of Medical Sciences
امید کلات پور - Assistant professor, Center of Excellence for Occupational Health, Occupational Health and Safety Research Center, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran

زمینه و هدف: آتش نشانی حرفه ای دشوار و خطرناک است. این شغل نیازمند تصمیم گیری و سرعت عمل در شرایط اضطراری می باشد. چنین شرایطی، احتمال بروز خطاهای انسانی را افزایش می دهد. عملیات راه اندازی خودروهای آتش نشانی به عنوان اولین مرحله اجرایی پاسخ اضطراری، فعالیتی با حساسیت بالایی به شمار می آید. هدف از این مطالعه، شناسایی و ارزیابی ریسک خطاهای انسانی اپراتورهای خودروهای آتش نشانی حین فرآیند عملیاتی سازی این خودروها می باشد. روش کار: این مطالعه به صورت توصیفی و مقطعی در سال ۱۳۹۸ انجام گرفت. وظایف مربوط به عملیاتی کردن خودروهای آتش نشانی صنعتی با روش تجزیه وتحلیل سلسله مراتبی تحلیل شد. سپس، خطاهای انسانی عملیات راه اندازی خودروهای آتش نشانی با استفاده از رویکرد سیستماتیک پیش بینی و کاهش خطای انسانی (SHERPA) شناسایی و تجزیه وتحلیل شدند. درنهایت راهکارهای کنترلی مناسب برای کاهش ریسک خطاها ارائه گردید. یافته ها: درمجموع ۴۸۰ خطا برای ۱۳۰ وظیفه تحت مطالعه، مورد شناسایی قرار گرفت که ۵۸/۴۹ درصد خطاها از نوع عملکردی، ۱۷/۳۹ درصد از نوع بازبینی، ۴۲/۱۰ درصد از نوع ارتباطی، ۸۳/۰ درصد از نوع انتخابی بود و خطایی از نوع بازیابی مشاهده نشد. با توجه به نتایج ارزیابی ریسک انجام شده، در ۳۳/۸ درصد سطح ریسک غیرقابل قبول، ۱۷/۲۴ درصد نامطلوب، ۳۳/۴۸ درصد قابل قبول ولی نیاز به تجدیدنظر و ۱۷/۱۹ درصد قابل قبول بدون نیاز به تجدیدنظر قرار داشتند. نتیجه گیری: فرآیند عملیاتی سازی خودروهای آتش نشانی می تواند با خطاهای انسانی همراه باشد و از عملیات موفق آتش نشانی جلوگیری نمایند، به همین دلیل می بایست با استفاده از روش های مناسب، این خطاها شناسایی و کنترل شوند.

Human Error, HTA, SHERPA, Fire Apparatus, Emergency Situation, کلمات کلیدی: خطای انسانی, HTA آنالیز سلسله مراتبی وظایف (HTA), رویکرد سیستماتیک پیش بینی و کاهش خطای انسانی (SHERPA), SHERPA, خودروهای آتش نشانی, شرایط اضطراری