محمد جواد عصاری - Hamadan University of Medical Sciences
فرشید قربانی شهنا - Hamadan University of Medical Sciences
علی پورمحمدی - Hamadan University of Medical Sciences
ابراهیم چاوشی - Hamadan University of Medical Sciences
زهره کرمی - Hamadan University of Medical Sciences

مقدمه: سیلیس­کوبی فرایندی مبتنی بر خردکردن، غربال کردن و دانه بندی انواع سنگ‎های سیلیسی است. استنشاق گردوغبار سیلیس با ایجاد تغییرات ساختاری و فیبروز برگشت‎ناپذیر در بافت ریه، منجر به بیماری سیلیکوزیس می گردد. سیلیس کریستالی توسط آژانس بینالمللی تحقیق بر روی سرطان (IARC)، به عنوان سرطان‎زای انسانی (گروه I) طبقه‎بندی شده است. منطقه ازندریان یکی از بزرگ‎ترین واحدهای تولید سیلیس در کشور می باشد که در آن ۴۰ کارگاه سیلیس‎کوبی وجود دارد. این تحقیق با هدف کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (Arc-GIS) در پهنه‎بندی سطوح مواجهه شغلی با سیلیس کریستالی قابل استنشاق (RCS) انجام گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، سطوح مواجهه فردی با RCS در ۱۶ کارگر شاغل در کارگاه‎های سیلیس‎کوبی مطابق با روش ۷۶۰۲ NIOSH اندازه‎گیری شد. همچنین ۱۶ نمونه هوا جهت ارزیابی غلظت‎های محیطی RCS در کارگاههای مورد مطالعه به طور هم‎زمان جمع‎آوری و تعیین مقدار گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین سطوح مواجهه فردی کارگران (mg.m-۳ ۶۱/۲ ±۰۱/۲) از حدود مجاز مواجهه شغلی ((OEL پیشنهادی کمیته فنی بهداشت حرفه­ای کشور برای ۸ ساعت کاری (mg.m-۳  ۰۲۵/۰) بیش‎تر می‎باشد. نتایج همچنین حاکی از وجود اختلاف آماری معنی دار بین میانگین غلظت مواجهه فردی با RCS در فعالیت های شغلی مختلف بود (۰۰۱/۰P=). نتیجه گیری: نتایج حاکی از عدم وجود ارتباط معنی­دار بین سطوح مواجهه فردی و غلظت‎های محیطی RCS بود. یافته های این مطالعه نشان داد که GIS جهت پهنه‎بندی سطوح مواجهه شغلی با RCS در محیطهای کار از قابلیت زیادی برخوردار است. این مطالعه همچنین بر استفاده از سایر شیوه‎های مدل‎سازی به‎منظور تعیین میزان انتشار سیلیس در واحد‎های مختلف کارگاه‎های سیلیس‎کوبی تاکید دارد.

Crystalline silica, Silica crushing, Exposure assessment, Azandrian, Geographic Information System, سیلیس کریستالی, سیلیس‎کوبی, ارزیابی مواجهه, ازندریان, سیستم اطلاعات جغرافیایی