تکاور محمدیان - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران.
محمد خسروی - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران
سجاد منتیان - دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران
مجتبی علیشاهی - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران

در این تحقیق اثر باکتری های Lactobacillus plantarum و Lactobacillus rhamnosus بومی جدا شده از روده ماهی شیربت بر پاسخ ایمنی ماهی کپور معمولی (Cyprinuscarpio) ارزیابی شد. بدین منظور تعداد ۳۰۰ قطعه ماهی کپور معمولیبا وزن متوسط ۵/۱۱±۷۰ گرم به طور تصادفی به پنج گروه تقسیم و به ترتیب با غذای حاوی CFU/ml ۱۰۷×۵ Lactobacillus plantarum ،Lactobacillus rhamnosus CFU/ml ۱۰۷×۵، ترکیب دو باکتری، ۲۵۰ میلی گرم پروبیوتیک تجاری مولتی بهسیل و فاقد پروبیوتیک به مدت ۶۰ روز تغذیه شدند. نمونه خون در روزهای صفر، ۳۰ و ۶۰ از هر گروه اخذ و پارامترهای مختلف ایمنی شناسی اندازه گیری و مقایسه گردید. همه گروه ها در روز ۶۰ آزمایش تحت چالش با باکتری بیماری زای Aeromonas hydrophila قرار گرفتند. فعالیت لیزوزیم در گروه های تیمار شده با رامنوسوس، ترکیبی و پروبیوتیک تجاری در مقایسه با گروه شاهد به صورت معنی داری افزایش یافته بود. میزان میلوپراکسیداز تیمار پروبیوتیک تجاری در روز ۳۰افزایش معنی داری داشت. همچنین افزایش معنی دار احیای NBT در گروه ترکیبی و پروبیوتیک تجاری دیده شد (۰۵/۰>P). قدرت باکتری کشی در گروه پلانتاروم و ترکیبی در روز ۳۰ به صورت معنی داری بالاتر از گروه شاهد بود. اثر باکتری کشی پس از ۶۰ روز در تمامی گروه های تیمار شده افزایش معنی داری یافت. ایمونوگلوبولین تام در تیمارهای ترکیبی و پلانتاروم به ترتیب در روزهای ۳۰ و ۶۰ دارای افزایش معنی دار بود. پس از چالش، گروه جیره ترکیبی، میزان زنده مانی بهتری را نسبت به سایر گروه ها نشان داد. نتایج به دست آمده نشان داد دو باکتری جدا شده دارای اثرات پروبیوتیکی و تحریک ایمنی مناسب و مقاومت در برابر عوامل بیماری زای فرصت طلب به ویژه در ترکیب باهم هستند و می تواند به عنوان مکمل خوراکی جهت استفاده در جیره خوراکی ماهیان گرمابی مورد استفاد قرار گیرند.

کپور معمولی, لاکتوباسیلوس پلانتاروم, لاکتوباسیلوس رامنوسوس, تحریک ایمنی